I. ĐỌC

ÂM THANH NÚI

Ai đã một lần lên Tây Bắc, được nghe tiếng khèn của người Mông, sẽ thấy nhớ, thấy thương, thấy vấn vương trong lòng… Âm thanh cây khèn của người Mông có thể làm đắm say cả những du khách khó tính nhất.
Khèn của người Mông được chế tác bằng gỗ cùng sáu ống trúc lớn, nhỏ, dài, ngắn khác nhau. Sáu ống trúc tượng trưng cho tình anh em tụ hợp. Chúng được xếp khéo léo, song song trên thân khèn. Nhìn và tưởng tượng thêm một chút thấy chúng như dòng nước đang trôi. Dòng nước đó chở thứ âm thanh huyền diệu, chảy mãi từ nguồn lịch sử cho đến tận bến bờ hiện tại.
Tiếng khèn gắn bó với người Mông mỗi khi lên nương, xuống chợ. Tiếng khèn hoà với tiếng cười reo vang náo nức khắp làng bản mỗi độ xuân về. Tiếng khèn trở thành báu vật của người Mông xưa truyền lại cho các thế hệ sau.
Đến Tây Bắc, bạn sẽ gặp những nghệ nhân người Mông thổi khèn nơi đỉnh núi mênh mang lộng gió. Hình bóng họ in trên nền trời xanh hệt như một tuyệt tác của thiên nhiên. Núi vút ngàn cao, rừng bao la rộng cũng chẳng thể làm chìm khuất tiếng khèn đầy khát khao, dạt dào sức sống.
(Theo Hà Phong)
❓

1. Đến Tây Bắc, du khách thường có cảm nhận như thế nào về tiếng khèn của người Mông?
2. Đóng vai một người Mông, giới thiệu về chiếc khèn.(Vật liệu làm khèn, Những liên tưởng, tưởng tượng gợi ra từ hình dáng,âm thanh. ..)
3. Theo em, vì sao tiếng khèn trở thành báu vật của người Mông?
4. Đoạn cuối bài đọc muốn nói điều gì về tiếng khèn và người thổi khèn?
5. Xác định chủ đề của bài đọc Thanh âm của núi.?(Nét đặc sắc của văn hoá ...,Các nhạc cụ dân tộc thể hiện..., Du khách rất thích đến Tây Bắc – mảnh đất có..)

II. VIẾT

VIẾT ĐOẠN VĂN TƯỞNG TƯỢNG

Viết đoạn văn tưởng tượng dựa vào một câu chuyện đã đọc hoặc đã nghe.
Yêu cầu:

• Nội dung đoạn văn tưởng tượng kết nối với câu chuyện đã đọc hoặc đã nghe.
• Những điều tưởng tượng dựa vào câu chuyện đã đọc hoặc đã nghe tạo được sự bất ngờ, thú vị cho người đọc hoặc người nghe.
• Cách viết mở đầu hoặc kết thúc mới mẻ, hấp dẫn.
• Không mắc lỗi về dùng từ, đặt câu, chính tả.

❓
Đề bài: Viết đoạn văn tưởng tượng dựa vào một câu chuyện đã đọc hoặc đã nghe

I. ĐỌC

BẦU TRỜI MÙA THU

Giờ học hôm nay, thầy giáo cùng cả lớp đi ra cánh đồng. Buổi sáng mùa thu mát mẻ. Thầy nói:
- Các em hãy nhìn lên bầu trời. Mùa hè, nó rất nóng với những tia nắng mặt trời chói chang. Còn bây giờ, bầu trời thế nào? Các em hãy suy nghĩ và chọn những từ ngữ thích hợp để nói về bầu trời.
Các cô cậu học trò nhìn lên trời và suy nghĩ. Sau vài phút, một em nói:
- Bầu trời xanh như mặt nước mệt mỏi trong ao.
- Vì sao mặt nước lại mệt mỏi? – Thầy hỏi.
- Thưa thầy, mùa hè, nước dạo chơi cùng những làn sóng. Mùa thu, nó mệt nên đứng yên với màu xanh nhạt.
Các bạn khác tiếp tục nói:
- Bầu trời được rửa mặt sau cơn mưa.
- Bầu trời xanh biếc.
Thấy cô bé Va-li-a vẻ mặt đăm chiêu, thầy giáo hỏi:
- Còn Va-li-a, vì sao em im lặng thế?
- Em muốn nói bằng những từ ngữ của mình.
- Em đã tìm được chưa?
- Bầu trời dịu dàng. – Va-li-a khẽ nói và mỉm cười.
Sau đó, mỗi em đều muốn nói về bầu trời bằng những từ ngữ của riêng mình:
- Bầu trời buồn bã. Những đám mây xám đang từ phương bắc trôi tới.
- Bầu trời trầm ngâm. Nó nhớ đến tiếng hót của bầy chim sơn ca.
- Bầu trời ghé sát mặt đất. Mùa hè, nó cao hơn và có những con chim én bay liệng. Còn bây giờ, chẳng có chim én nữa, vì thế bầu trời cúi xuống lắng nghe để tìm xem chim én đang ở trong bụi cây hay ở nơi nào.
Cứ thế, các cô cậu hào hứng suy nghĩ và tưởng tượng để nói về bầu trời theo cách của riêng mình.
(Theo Xu-khôm-lin-xki, Mạnh Hưởng dịch)
❓

1. Các bạn học sinh được thầy giáo giao cho nhiệm vụ gì?
2. Trong bài có rất nhiều câu văn tả bầu trời, em thích câu văn nào? Vì sao?
3. Theo em, vì sao hình ảnh bầu trời trong các câu văn của mỗi bạn nhỏ rất khác nhau?
4. Viết 1 – 2 câu văn tả bầu trời theo quan sát và cảm nhận của em.
5. Đặt câu kể, tả về một hiện tượng tự nhiên, trong đó có sử dụng biện pháp nhân hoá.

II. VIẾT

TRẢ BÀI VIẾT ĐOẠN VĂN TƯỞNG TƯỢNG

Đọc nhận xét của thầy cô để biết ưu điểm và nhược điểm trong đoạn văn em viết.

• Đoạn văn có đủ mở đầu, triển khai, kết thúc không?
• Những điều em tưởng tượng có kết nối với câu chuyện không?
• Đoạn văn có mắc lỗi về dùng từ, viết câu, chính tả không?

❓

• Trao đổi với bạn để tìm cách sửa lỗi, khắc phục nhược điểm trong bài làm của mình. Viết lại câu văn em muốn chỉnh sửa cho hay hơn.

I. ĐỌC

LÀM THỎ CON BẰNG GIẤY

Sắp đến sinh nhật Hoa, Hà quyết định làm tặng bạn một con thỏ bằng giấy. Hà đã chuẩn bị dụng cụ, vật liệu và làm theo cách như sau:
Dụng cụ, vật liệu

• Giấy trắng hoặc bìa (2 tờ).
• Giấy màu (1 tờ).
• Hồ dán, kéo, bút chì, bút màu.

Cách làm
Bước 1. Cắt

• Cắt hai hình chữ nhật từ 2 tờ giấy trắng để làm đầu thỏ, thân thỏ.
  • Hình thứ nhất: rộng 10 cm, dài 25 cm.
  • Hình thứ hai: rộng 15 cm, dài 25 cm.
• Cắt hình tai thỏ từ giấy trắng, sau đó gấp theo đường kẻ nét đứt (như hình bên).
• Cắt đế từ giấy màu (như hình bên).

Bước 2. Dán

• Dùng hồ dán hai mép của mỗi hình chữ nhật để tạo đầu thỏ và thân thỏ.
• Dán tai thỏ, đầu thỏ, thân thỏ với nhau, sau đó dán lên đế.

Bước 3. Vẽ

• Dùng bút màu vẽ trang trí tai thỏ.
• Dùng bút màu vẽ mắt, râu, mũi, miệng ở đầu thỏ.

Vậy là Hà đã có một chú thỏ con đáng yêu bằng giấy để tặng Hoa trong ngày sinh nhật. Hi vọng Hoa sẽ vui sướng đón nhận món quà của bạn.
(Lâm Anh tổng hợp)
❓

1. Dựa vào bài đọc, cho biết cần chuẩn bị những đồ vật nào dưới đây khi làm thỏ con bằng giấy.
2. Để làm được thỏ con bằng giấy, cần phải thực hiện những bước nào? Nêu hoạt động chính trong mỗi bước.
3. Trình bày 1 – 2 bước làm thỏ con bằng giấy
4. Giới thiệu về chú thỏ con bằng giấy được nói đến trong bài đọc.

II. VIẾT

TÌM HIỂU CÁCH VIẾT HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN MỘT CÔNG VIỆC

CÁCH LÀM MỘT CHÚ NGHÉ Ọ BẰNG LÁ
Làm đồ chơi rất vui các bạn ạ, nhất là những đồ chơi xinh xắn, đơn giản. Tớ hướng dẫn các bạn cách làm một chú nghé ọ bằng lá nhé.
Chuẩn bị
Một chiếc lá to bằng bàn tay (ví dụ lá mít), hai sợi dây cước nhỏ (có thể tước dọc lớp vỏ ngoài của một cành cây nhỏ để làm dây). Bạn có thể chuẩn bị kéo hoặc dùng tay để tước lá cũng được.
Hướng dẫn thực hiện:

1. Bước 1: Dùng kéo cắt (hoặc dùng tay xé) hai đường chéo theo gân lá để tạo thành hai chiếc sừng.
2. Bước 2: Cuộn phần lá hai bên lại thành hình tròn để tạo bụng nghé. Buộc một sợi dây quanh cuộn lá để không bị bung ra. Sau đó dùng sợi dây còn lại buộc vào cuống lá, luồn dây qua bụng để kéo, tạo chuyển động cho đầu nghé.

Thế là chú nghé ọ đáng yêu đã sẵn sàng để chơi với chúng mình rồi. Khi chơi, chúng mình chỉ cần cầm chiếc dây giật nhẹ để đầu nghé ngúc ngoắc lên xuống, giống như đang lắc lư vậy. Các bạn làm thử xem nào.

❓

1. Bài viết hướng dẫn thực hiện công việc gì?
2. Phần chuẩn bị gồm những nội dung nào?
3. Phần hướng dẫn thực hiện gồm mấy bước? Nêu nội dung của mỗi bước.

I. ĐỌC

BỨC TƯỜNG CÓ NHIỀU PHÉP LẠ

Quy chống tay, tì má, nhìn lên bức tường trước mặt. Màu vôi xanh mát hiện ra như tấm màn ảnh rộng. Quy đọc nhẩm đề bài tập làm văn: “Em hãy tả lại quang cảnh một trận mưa rào.”. Quy thở dài: “Trời thì nắng mà bài văn lại yêu cầu tả mưa.”.
Quy nghĩ đến bố. Bố Quy là một người viết văn. Bố tài thật, cứ ngồi vào bàn là bố viết được ngay. Cũng có khi, bố tì cằm lên tay, nhìn thẳng vào bức tường trước mặt. Nhìn một lúc, lúc nữa… rồi bố cầm bút, viết lia lịa, quên cả ăn cơm. Bức tường này có phép lạ gì đây? Nhưng sao Quy nhìn mãi mà bức tường chưa bảo Quy cách làm bài?
Bố vào. Đúng lúc quá!
Quy chạy lại:

• Bố ạ, con nhìn mãi bức tường như bố nhìn mà chẳng thấy trận mưa rào đâu cả.

Bố hiểu ngay, tủm tỉm:

• Bố thấy những trận mưa rào hồi năm ngoái, năm kia. Con chạy ra nghịch mưa, ướt hết.

Quy nhoẻn miệng cười:

• Vâng.
• Bố còn gặp lại trận mưa bão khi bố còn bé tí. Bà nội đi cấy về, sấm chớp liên hồi.

Quy chớp mắt:

• Bố có thấy cái thuyền giấy con thả ở rãnh nước không ạ?
• Có chứ!
• Cả chiếc ô tô chạy trong mưa? Hôm ấy, trời đang nắng thì mưa…

Bố lại tủm tỉm:

• Thế mà con bảo chẳng thấy gì.

Quy ngơ ngác:

• Thật đấy ạ.
• Bây giờ con ngồi vào bàn. Mắt nhìn bức tường, nhưng con hãy nghĩ đến những trận mưa mà con biết!

Quy ngồi vào bàn, nhìn lên bức tường và thấy chiếc thuyền giấy trôi bồng bềnh giữa sân, những vai áo ướt sũng nước mưa của người đi cày, những hạt mưa đan nhau rơi xuống rào rào,…
Quy cầm bút, cắm cúi viết, quên cả ngẩng lên nhìn bức tường có nhiều phép lạ.
(Theo Phong Thu)
❓

1. Tìm chi tiết tả không gian nơi Quy đang ngồi học.
2. Hành động và suy nghĩ nào của Quy cho biết Quy đang gặp khó khăn với bài làm văn?
3. Điều gì khiến Quy nghĩ bức tường vôi xanh có phép lạ?
4. Vì sao bố kể cho Quy nghe về những trận mưa?
5. Theo em, vì sao Quy có thể làm được bài văn mà không cần nhìn bức tường có nhiều phép lạ nữa?

II. VIẾT

VIẾT HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN MỘT CÔNG VIỆC

1. Chuẩn bị.
   • Em chọn đồ chơi nào để viết hướng dẫn? (đồ chơi làm bằng đất sét, bằng giấy, bằng bông,…)
   • Cần chuẩn bị dụng cụ, vật liệu gì để làm đồ chơi?
   • Khi làm đồ chơi cần thực hiện những bước nào?
2. Lập dàn ý.
   • Những dụng cụ, vật liệu cần chuẩn bị:
   • Nêu những dụng cụ cần dùng (ví dụ: kéo, kìm, dây thép,…).
   • Nêu những vật liệu cần sử dụng (ví dụ: bìa, giấy,…).
3. Hướng dẫn thực hiện: kể lại các bước hướng dẫn làm đồ chơi
   • Nêu các bước làm đồ chơi theo trình tự (ví dụ: 1. Vẽ; 2. Cắt; 3. Dán,…).
   • Mỗi bước có thể gồm nhiều việc. Mỗi việc cần nêu rõ vật liệu, dụng cụ, cách làm,…
   • Ví dụ: Dùng kéo cắt hình chữ nhật từ giấy trắng để tạo thân thỏ.
4. Viết hướng dẫn theo dàn ý đã lập.
5. Đọc soát và chỉnh sửa.

❓
Đề bài: Viết hướng dẫn các bước làm một đồ chơi em yêu thích.

I. ĐỌC

BÉT-TÔ-VEN VÀ BẢN XÔ-NÁT ÁNH TRĂNG

Bét-tô-ven là nhà soạn nhạc cổ điển vĩ đại trên thế giới. Ông đã sáng tác nhiều bản nhạc nổi tiếng, trong số đó có Bản xô-nát Ánh trăng.

Tương truyền, vào một đêm trăng sáng, Bét-tô-ven đến cây cầu bắc qua dòng sông Đa-nuýp xinh đẹp trong thành Viên. Đứng trên cầu, ông say sưa ngắm dòng sông lấp lánh ánh trăng trong một không gian tĩnh lặng. Bỗng Bét-tô-ven nghe thấy tiếng dương cầm văng vẳng ở phía xa. Tiếng đàn đã đưa bước chân Bét-tô-ven đến một ngôi nhà trong khu lao động. Đến đó, ông bắt gặp một người cha đang chăm chú ngồi nghe cô con gái mù của mình chơi đàn. Thấy Bét-tô-ven, người cha đau khổ chia sẻ rằng: Con gái ông có một ước mơ duy nhất là được ngắm nhìn ánh trăng trên dòng Đa-nuýp. Nhưng ông rất buồn vì chẳng bao giờ ông có thể giúp con thực hiện được ước mơ của mình.
Xúc động trước tình cảm của người cha dành cho con gái và tiếng dương cầm da diết của người thiếu nữ mù, Bét-tô-ven đến bên cây
đàn, ngồi xuống và bắt đầu chơi. Những nốt nhạc ngẫu hứng vang lên, tràn đầy cảm xúc yêu thương của nhà soạn nhạc thiên tài, lúc êm ái,
nhẹ nhàng như ánh trăng, lúc lại mạnh mẽ như sóng sông Đa-nuýp. Trong tâm trí của hai cha con, dường như không còn cuộc sống khổ đau vì tật bệnh, chỉ còn một thế giới huyền ảo, lung linh, tràn ngập ánh trăng.
Cô gái mù có cảm giác mình đang được ngắm nhìn, đùa giỡn với ánh trăng trên dòng sông Đa-nuýp. 

Bản xô-nát Ánh trăng ra đời từ đó.
(Theo Bét-tô-ven – Nhà soạn nhạc cổ điển vĩ đại thế giới)
❓

1. Đoạn mở đầu giới thiệu những gì về Bét-tô-ven?
2. Bét-tô-ven đã gặp cha con cô gái mù trong hoàn cảnh nào? Cô gái mù có ước mơ gì?
3. Bét-tô-ven đã làm gì để giúp cô gái thực hiện ước mơ của mình?
4. Tìm những câu văn miêu tả vẻ đẹp của bản nhạc mà Bét-tô-ven đã dành tặng cô gái mù.
5. Vì sao bản nhạc Bét-tô-ven dành tặng cô gái mù lại có tên là “Bản xô-nát Ánh trăng”?

II. VIẾT

TÌM HIỂU CÁCH VIẾT ĐƠN 

CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
----------------------
ĐƠN XIN THAM GIA CÂU LẠC BỘ SÁNG TẠO

Kính gửi: Ban Giám hiệu Trường Tiểu học Trung Hoà.
Em tên là: Vũ Nam Hải, học sinh lớp 4C.
Em viết đơn này xin được trình bày với Ban Giám hiệu nhà trường một việc như sau:
Hiện nay, nhà trường đang mở nhiều câu lạc bộ sau giờ học để học sinh phát huy năng khiếu và sở thích. Em thấy mình phù hợp với các hoạt động của Câu lạc bộ Sáng tạo. Vì thế, em viết đơn này đề nghị nhà trường cho phép em tham gia Câu lạc bộ Sáng tạo vào chiều thứ Ba và thứ Năm hằng tuần.
Em xin hứa sẽ nhiệt tình tham gia các hoạt động do Câu lạc bộ tổ chức và luôn chấp hành nội quy của Câu lạc bộ.
Em xin chân thành cảm ơn!

Trung Hoà, ngày 11 tháng 10 năm 2025

Ý kiến phụ huynh Người viết đơn

                                                                                             Vũ Nam Hải

❓

1. Đơn trên được viết nhằm mục đích gì?
2. Đơn do ai viết? Đơn được gửi cho ai?
3. Người viết đã trình bày những gì trong đơn?
4. Đơn gồm có những mục nào? Nêu cách sắp xếp các mục đó.

I. ĐỌC

NGƯỜI TÌM ĐƯỜNG LÊN CÁC VÌ SAO

Từ nhỏ, Xi-ôn-cốp-xki đã mơ ước được bay lên bầu trời. Có lần, ông dại dột nhảy qua cửa sổ để bay theo những cánh chim. Kết quả, ông bị ngã gãy chân. Nhưng rủi ro lại làm nảy ra trong đầu óc non nớt của ông lúc bấy giờ một câu hỏi: "Vì sao quả bóng không có cánh mà vẫn bay được?".
Để tìm hiểu điều bí mật đó, Xi-ôn-cốp-xki đọc không biết bao nhiêu là sách. Nghĩ ra điều gì, ông lại hì hục làm thí nghiệm, có khi đến hàng trăm lần.
Có người bạn hỏi:
– Cậu làm thế nào mà mua được nhiều sách và dụng cụ thí nghiệm như thế?
Xi-ôn-cốp-xki cười:
– Có gì đâu, mình chỉ tiết kiệm thôi.
Đúng là quanh năm ông chỉ ăn bánh mì suông. Qua nhiều lần thí nghiệm, ông đã tìm ra cách chế tạo khí cầu bay bằng kim loại. Sa hoàng chưa tin nên không ủng hộ. Không nản chí, ông tiếp tục đi sâu vào lí thuyết bay trong không gian.
Được gợi ý từ chiếc pháo thăng thiên, sau này, ông đã đề xuất mô hình tên lửa nhiều tầng trở thành một phương tiện bay tới các vì sao.
Hơn bốn mươi năm khổ công nghiên cứu, tìm tòi, Xi-ôn-cốp-xki đã thực hiện được điều ông hằng tâm niệm: "Các vì sao không phải để tôn thờ mà là để chinh phục.".
(Theo Lê Nguyên Long – Phạm Ngọc Toàn)
❓

1. Chi tiết nào cho thấy từ nhỏ Xi-ôn-cốp-xki đã ham tìm tòi, khám phá?
2. Xi-ôn-cốp-xki đã kiên trì thực hiện ước mơ của mình như thế nào?
3. Những nghiên cứu, tìm tòi của Xi-ôn-cốp-xki đã đem lại kết quả gì?
4. Theo em, nhan đề “Người tìm đường lên các vì sao” muốn nói điều gì?
5. Nếu trở thành một nhà khoa học, em muốn sáng chế những gì? Vì sao?

II. VIẾT

VIẾT ĐƠN

Dựa vào mẫu đơn trong hoạt động Viết ở Bài 23, viết đơn theo yêu cầu em đã chọn.
❓

• Đề 1: Viết đơn xin tham gia câu lạc bộ em yêu thích.
• Đề 2: Viết đơn xin nghỉ một buổi học.
   

I. ĐỌC

BAY CÙNG ƯỚC MƠ

Đuổi bắt nhau chán, chúng tớ nằm lăn ra bãi cỏ ở lưng đồi. Từ đây nhìn xuống làng, thật khó có bức tranh nào đẹp hơn. Những mái nhà cao thấp, nhấp nhô. Những rặng dừa cao vút ôm quanh ao phủ đầy bèo tây hoa nở tím lịm. Những vườn mía lá xanh rờn. Những vườn rau xanh mướt, với rất nhiều bù nhìn làm bằng rơm vàng óng hoặc nâu sậm, gắn thêm các mảnh áo mưa bay phấp phới.
Nhìn xuống rồi lại nhìn lên. Trời cao vời vợi. Và xanh thăm thẳm.
Điệp chỉ tay:
– Ước gì tớ được bay như đám mây kia.
– Cậu ngủ mơ à? – Lê cười.
– Đấy không phải ngủ mơ mà là ước mơ. Ước mơ thì không cần ngủ, mở mắt và mơ thôi.
Thế là cả lũ kể về ước mơ của mình. Tuyết ước mơ làm cô giáo. Văn ước mơ làm chú bộ đội ngoài đảo, để tha hồ đọc thư của học sinh gửi cho.
Điệp mơ làm y tá, vì muốn chăm sóc sức khoẻ cho ông nó. Lê mơ thành lái xe, ngồi trên cái xe thật xịn đi lại vòng vòng cho oách. Thành mơ làm phi công. Phi công nhảy dù cực mát.
– Thôi, tớ không làm bộ đội hải quân nữa, tớ cũng làm phi công lái máy bay giống Thành. – Văn bảo.
– Tớ cũng không lái xe nữa, tớ lái tàu vũ trụ. – Lê nói.
– Tớ làm hoạ sĩ, vẽ tất cả các thứ mà mọi người mơ. – Tuyết lập tức từ bỏ ước mơ làm cô giáo.
Cứ thế, chúng tớ thay đổi ước mơ liên tục, cho đến khi những tia nắng cuối ngày nấp sau lưng đồi hoặc đi ngủ từ lúc nào không hay.
Đêm ấy, tớ mơ thấy các ước mơ như những quả bóng bay lớn đủ màu sắc, chao liệng khắp đồi. Cả hội bám vào những quả bóng ước mơ của mình, lửng lơ bay lên, vào thăm thẳm trời xanh.

(Theo Văn Thành Lê)

❓

1. Tìm thông tin về bối cảnh diễn ra câu chuyện khi nào, địa điểm ở đâu?
2. Các bạn nhỏ cảm nhận như thế nào khi quan sát ngôi làng và bầu trời?
3. Các bạn nhỏ đã ước mơ những gì? Đóng vai một bạn nhỏ trong câu chuyện, nói về ước mơ của mình và giải thích vì sao mình có ước mơ đó.
4. Nêu cảm nghĩ của em về hình ảnh bạn nhỏ mơ mình và các bạn bám vào những quả bóng ước mơ bay lên trời xanh.
5. Nếu tham gia vào câu chuyện của các bạn nhỏ, em sẽ kể những gì về ước mơ của mình?

II. VIẾT

TÌM HIỂU CÁCH VIẾT BÀI VĂN MIÊU TẢ CON VẬT

Su là chú rùa nhỏ, ngộ nghĩnh, đáng yêu mà ông bà em nuôi đã bảy năm rồi.
Chú rùa Su có cái mai rất cứng, trông như được ghép bởi các mảnh gỗ gồ ghề màu nâu vàng. Nó như một chiếc áo giáp mà Su chẳng bao giờ cởi ra. Chú có chiếc đầu tròn thuôn nhọn về phía mũi. Mỗi khi cảm thấy nguy hiểm, chú lại thu cái đầu nhỏ vào trong mai. Phải đến khi mở hé đôi mắt nhỏ xíu như hạt đậu, thấy an toàn rồi, chú mới chịu chui ra ngoài.
Su có bốn chiếc chân tí hon. Mỗi bàn chân có năm ngón ngắn ngủn với những chiếc móng dài mà không hề sắc nhọn, bởi Su rất chăm chỉ tập đi bộ. Mảnh vườn nhỏ của ông bà em, không có chỗ nào mà chú chưa bò qua. Chăm đi bộ là thế, nhưng lần nào thi đi nhanh với em chú cũng thua.
Em bế chú lên và bảo: “Su cố lên nhé! Lần sau, tớ sẽ chờ!”.
Em rất thích chú rùa Su và có lẽ Su cũng rất thích em.

(Nguyễn Ngọc Minh Anh)

❓

1. Tìm phần mở bài, thân bài và kết bài của bài văn trên. Nêu nội dung chính của mỗi phần.
2. Phần thân bài có mấy đoạn? Mỗi đoạn miêu tả đặc điểm gì của con rùa?
    

I. ĐỌC

CON TRAI NGƯỜI LÀM VƯỜN

Có một cậu bé vô cùng yêu biển. Cậu biết đến biển qua sách báo.
Cậu nói với cha:

• Con muốn trở thành thuyền trưởng.
• Con trai, cha mong con trở thành người làm vườn giống cha.
• Người cha nói.

Để con kế thừa công việc của mình, ngày nào ông cũng đưa cậu ra vườn để giảng giải về các loại cây. Thấy con không chú ý nghe, ông hỏi:

• Con đang nghĩ gì vậy?
• Con đang nghĩ biển trông như thế nào cha ạ. 
• Ánh mắt cậu hướng về phía xa xăm, chất chứa niềm khát khao mãnh liệt.
• Công việc làm vườn không phải rất tốt hay sao?
• Người cha buồn bã nói.

Nhưng cậu bé vẫn rất thích biển. Cậu tìm báo, tạp chí giới thiệu về các loại tàu thuyền. Cậu cắt hình những con tàu dán lên đầu giường để hễ mở mắt là nhìn thấy chúng.
Thời gian trôi qua, cậu bé đã lớn khôn. Bạn bè anh đều tiếp quản công việc của cha mẹ mình. Còn anh vẫn giữ nguyên tình yêu với biển.
Một ngày, anh tạm biệt cha lên đường. Anh lên tàu, trở thành thuỷ thủ, hằng ngày được nhìn thấy biển cả mênh mông. Một lần, trong đêm bão to, tàu của anh gặp hải tặc. Thuyền trưởng, thuyền phó đều gặp nạn.
Anh bình tĩnh hướng dẫn mọi người đối phó với mưa bão và chiến thắng hải tặc. Tất cả mọi người trên tàu đều nể phục tài năng và sự dũng cảm của anh.
Nhiều năm sau, khi đã là một thuyền trưởng, anh trở về thăm cha. Nhìn anh tràn trề sinh lực, sắc mặt tươi tắn, bờ vai to khoẻ, người cha cảm động rơi nước mắt:

• Con trai, bằng lòng kiên trì, con đã chứng minh được ước mơ của con không phải là hão huyền. Cha đã sai rồi.

Thuyền trưởng cao lớn cũng rơi lệ. Đó là những giọt nước mắt của niềm tự hào, hạnh phúc.

(Theo Lô Trân Trân, Thiện Minh dịch)

❓

1. Ước mơ của cậu bé và mong muốn của người cha khác nhau như thế nào?
2. Những chi tiết nào thể hiện ước mơ mãnh liệt của cậu bé?
3. Người con được miêu tả như thế nào khi đã trở thành thuyền trưởng và trở về thăm cha?
4. Theo em, vì sao người cha rơi nước mắt khi người con trở về?
5. Câu chuyện muốn nói với chúng ta điều gì?

II. VIẾT

QUAN SÁT CON VẬT

1. Chuẩn bị.

• Lựa chọn con vật để quan sát.

Vật nuôi trong nhà Động vật hoang dã

• Quan sát trực tiếp con vật hoặc quan sát qua tranh ảnh, trên ti vi,…
• Sử dụng các giác quan để cảm nhận (hình dáng, kích thước, màu sắc, nghe tiếng kêu, chạm vào con vật, hoạc động…).

❓
Ghi chép kết quả quan sát.(Đặc điểm ngoại hình, Hoạt động, thói quen.)

I. ĐỌC

NẾU EM CÓ MỘT KHU VƯỜN

Nếu em có một khu vườn thật rộng, em sẽ trồng thật nhiều loại cây.
Em sẽ trồng cây mít, hái lá mít làm một bầy trâu chia cho các bạn. Mỗi chiều, chiếc lá mít sẽ thành chong chóng, em chạy ù ù để gió thổi lồng lộng cho chong chóng xoay tít. Em sẽ xâu những chiếc lá vàng, lá đỏ thành vòng lá, đội lên đầu, hoá thành công chúa.
Em sẽ trồng cây me. Gốc me mát rượi. Mẹ quét sạch bong đất cát, để mỗi xế trưa ngủ dậy, hai chị em dẫn nhau ra ngồi chơi. Lá me non mẹ nấu canh cá nục, vị chua thơm ăn quanh năm không ngán.
Em sẽ trồng những cây anh đào làm hàng rào. Hoa sẽ nở rộ mỗi độ xuân về. Những chùm hoa phơn phớt hồng, phơn phớt tím, thoang thoảng hương, hoà lẫn với mùi rơm rạ trong buổi sáng đẫm sương.
Em cũng sẽ dành một khoảnh vườn để trồng hoa giấy, hoa hồng, hoa nhài và cả những khóm hoa dại bé xíu, trắng muốt. Từng đàn bướm vàng, bướm trắng,… sẽ cứ thế rủ nhau bay về…
Tiếng chim nhao nhác ngoài ban công khiến em sực tỉnh. Chắc là đàn chim sẻ đang nhảy nhót trong chậu cải mới nhú mầm li ti. Từ ngày cả nhà chuyển ra thành phố, mẹ dạy em trồng cây trong những chiếc chậu be bé xinh xinh.
Và ngày nào em cũng không thôi mơ ước, nếu em có một khu vườn như ở quê…
(Theo Trương Huỳnh Như Trân)

❓

1. Trong khu vườn mơ ước, bạn nhỏ muốn trồng cây mít để làm gì?
2. Ghép tên cây, hoa, lá trong khu vườn tưởng tượng với đặc điểm của nó.
3. Em thích hình ảnh loài cây nào nhất trong khu vườn mơ ước của bạn nhỏ? Vì sao?
4. Vì sao khu vườn hiện ra rất sống động trong trí tưởng tượng của bạn nhỏ? nêu ý kiến của em.

II. VIẾT

LUYỆN VIẾT ĐOẠN VĂN MIÊU TẢ CON VẬT

Đọc các đoạn văn dưới đây và trả lời câu hỏi

Đoạn 1:

• Trời nắng gắt. Con ong xanh biếc, to bằng quả ớt nhỡ lướt nhanh những cặp chân dài và mảnh trên nền đất. Bụng nó tròn, thon, bóng loáng, mặt trời chiếu vào óng ánh xanh như hạt ngọc. Nó dừng lại, ngước đầu lên, mình nhún nhảy rung rinh, giơ hai chân trước vuốt râu rồi lại bay lên, đậu xuống, thoăn thoắt rà khắp mảnh vườn.

(Theo Vũ Tú Nam)

Đoạn 2:

• Rô ron bám theo vây rô mẹ, tung tăng len lỏi quanh các nhánh cây, rễ cỏ ngập nước. Nó nô nghịch như một đứa trẻ hiếu động. Khi thì nó ngậm một cái rễ cỏ kéo mạnh cho chìm xuống rồi phóng vút qua như một mũi tên. Lúc nó lại ngoi lên như đang chơi trốn tìm, đảo mắt nhìn theo bóng gã chuồn chuồn. Nó tròn miệng thở, làm mặt nước nổi lên một cái bong bóng nhỏ tí xíu như hạt ngọc trong suốt trên mặt nước.

(Theo Nguyễn Văn Chương)

Đoạn 3:

Cái vòi của voi con thật kì lạ. Gần như không có việc gì mà chú không dùng đến vòi. Chú dùng vòi để thở, để nhận biết lá lành hay lá độc, để phun bụi đất phủ lên lưng vào những trưa nắng, để dò đường và rẽ lối đi trong rừng… Đặc biệt, vòi còn giúp voi con biểu lộ tâm tình: chú đập vòi chan chát xuống đất khi giận dữ, đu đưa vòi khi thoải mái, yên tâm. Nhưng vượt lên tất cả, cái vòi giúp voi con tồn tại: voi con dùng vòi để hít nước khi khát, để bẻ cành và vơ cỏ lên miệng khi ăn…

(Theo Vũ Hùng)

❓

1. Mỗi đoạn văn tả con vật nào?
2. Những từ ngữ in đậm trong đoạn văn có tác dụng gì đối với việc miêu tả con vật?
3. Em thích cách miêu tả con vật trong đoạn văn nào? Vì sao?
4. Viết đoạn văn tả hoạt động hoặc một đặc điểm ngoại hình của con vật mà em yêu thích.

I. ĐỌC.

BỐN MÙA MƠ ƯỚC

Em mơ mình là cánh én
Gọi nắng xuân về muôn nơi
Trong veo nỗi niềm thương mến
Hoà trong rộn rã tiếng cười.

Em mơ mình là cơn gió
Giữa ngày nắng hạ nồng oi
Cùng mây bay đi đây đó
Đem mưa dịu mát muôn nơi.

Em mơ là vầng trăng tỏ
Lung linh giữa trời thu xanh
Vui cùng những ngôi sao nhỏ
Như ngàn đôi mắt long lanh.

Em mơ mình là ngọn lửa
Xua tan giá lạnh mùa đông
Đàn chim vui bay về tổ
Bữa cơm chiều quê ấm nồng…

Yêu từng dặm dài đất nước
Em mơ về con đường xa
Bốn mùa còn bao mơ ước
Ở phía chân trời bao la.

(Nguyễn Lãm Thắng)

❓

1. Mỗi mùa, bạn nhỏ đã mơ ước điều gì?
2. Cùng bạn hỏi – đáp về lí do bạn nhỏ có những mơ ước đó trong mỗi mùa.
3. Theo mơ ước của bạn nhỏ, khung cảnh mỗi mùa hiện ra có gì đẹp? Em thích khung cảnh nào nhất? Vì sao?
4. Theo em, khổ thơ cuối muốn nói điều gì về mơ ước của tuổi thơ?

II. VIẾT

LẬP DÀN Ý CHO BÀI VĂN MIÊU TẢ CON VẬT

1. Chuẩn bị.

1. Lựa chọn con vật để miêu tả.
2. Quan sát hoặc nhớ lại kết quả đã quan sát.
3. Lựa chọn trình tự miêu tả.

• Mở bài:
  • Giới thiệu về con vật.
• Thân bài:
  • Miêu tả các đặc điểm của con vật:
  • Đặc điểm ngoại hình (tả bao quát và tả chi tiết).
  • Hoạt động và thói quen.
    • Lưu ý: Miêu tả kĩ hơn những đặc điểm nổi bật của con vật hoặc những đặc điểm em thấy thú vị.
• Kết bài:
  • Tình cảm của em với con vật (hoặc cảm xúc, suy nghĩ, điều mong muốn,… đối với con vật).

❓

• Miêu tả một con vật mà em đã chăm sóc và gắn bó. hoặc Miêu tả một con vật em đã được quan sát trên ti vi hoặc phim ảnh mà em yêu thích.

I. ĐỌC

Ở VƯƠNG QUỐC TƯƠNG LAI

• Tin-tin và Mi-tin được một bà tiên giúp đỡ, đã vượt qua nhiều thử thách, đến nhiều xứ sở để tìm con chim xanh về chữa bệnh cho một bạn hàng xóm. Đoạn trích dưới đây thuật lại việc hai em tới Vương quốc Tương Lai và trò chuyện với những người bạn sắp ra đời trong công xưởng xanh.

Cảnh trí:

• Một gian phòng rộng có những hàng cột và mái vòm bằng ngọc bích. Phòng có một số ghế băng, đồ đạc, cây cối. Có nhiều trẻ em đang chơi đùa hoặc làm việc. Có em đi lại hoặc ngồi suy nghĩ.

Nhân vật:

1. Tin-tin
2. Mi-tin (em gái Tin-tin)
3. Một số em bé

Tin-tin:        – Cậu đang làm gì với đôi cánh xanh ấy?
Em bé thứ nhất:    – Mình sẽ dùng nó vào việc sáng chế trên Trái Đất.
Tin-tin:         – Cậu sáng chế cái gì?
Em bé thứ nhất:    – Khi nào ra đời, mình sẽ chế ra một vật làm cho con người hạnh phúc.
Mi-tin:         – Vật đó ăn ngon chứ? Nó có ồn ào không?
Em bé thứ nhất:    – Không đâu, chẳng ồn ào gì cả. Mình chế sắp xong rồi, cậu có muốn xem không?
Tin-tin:         – Có chứ! Nó đâu?
Em bé thứ hai:     – Cậu có muốn xem vật mình sáng chế không?
Tin-tin:         – Có chứ, cái gì đấy?
Em bé thứ hai:    – Có ba mươi vị thuốc trường sinh ở kia, trong những chiếc lọ xanh.
Em bé thứ ba:    – (Từ trong đám đông đi ra. Mình mang đến một thứ ánh sáng mà chưa ai biết cả. (Em bé toả ra một thứ ánh sáng lạ thường). Thật là kì lạ phải không?
Em bé thứ tư:    – (Kéo tay Tin-tin) Cậu lại đây xem cái máy của mình, nó biết bay trên không như một con chim.
Em bé thứ năm:    – Hãy lại xem cái máy của mình đã. Nó biết dò tìm những kho báu còn giấu kín trên mặt trăng.

(Theo Mát-téc-lích, Nguyễn Trường Lịch dịch)

❓

1. Vở kịch có những nhân vật nào?
2. Tìm công dụng của mỗi sự vật do các em bé ở Vương quốc Tương Lai sáng chế.
3. Tác giả muốn nói điều gì qua nhân vật các em bé ở Vương quốc Tương Lai?
4. Theo em, vì sao nơi Tin-tin và Mi-tin đến có tên là “Vương quốc Tương Lai”?
5. Nếu là một công dân ở Vương quốc Tương Lai, em muốn sáng chế vật gì?

II. VIẾT

VIẾT BÀI VĂN MIÊU TẢ CON VẬT

Dựa vào dàn ý đã lập trong hoạt động Viết ở Bài 28, viết bài văn miêu tả con vật mà em yêu thích.

❓

Đề 1: Miêu tả một con vật mà em đã chăm sóc và gắn bó.

I. ĐỌC

CÁNH CHIM NHỎ

Có một cậu bé mơ ước được bay như chim. Nhìn những cánh chim chao liệng trên trời cao, cậu nghĩ tại sao mình lại không thể bay nhỉ.
Một hôm, cậu đến công viên chơi và gặp một cậu bé đang ngồi nghịch cát. Hai cậu làm quen với nhau. Cậu bé mơ ước được bay như chim hỏi bạn có ước mơ giống mình không.

• Không! Mình chỉ muốn biết cảm giác đi và chạy giống các cậu sẽ như thế nào. - Người bạn mới mỉm cười, đáp. Thì ra, bạn ấy bị liệt.
• Ồ, ước gì mình chia sẻ được với cậu cảm giác đó. - Cậu bé muốn bay như chim nói với bạn.

Thế rồi hai cậu bé cùng nhau xây những toà lâu đài bằng cát và cười giòn tan. Khi cha của cậu bé bị liệt nói đã tới lúc về, cậu bé mơ ước biết bay đến thầm thì vào tai ông và được ông đồng ý. Cậu bảo bạn:

• Mình chưa biết làm thế nào để giúp cậu đi và chạy được như mình.

Nhưng điều này thì mình làm được.
Dứt lời, cậu xoay người lại cõng bạn. Người bạn nhỏ ôm ghì lấy cậu. Lúc đầu, cậu đi từng bước ngắn. Rồi như được tiếp thêm sức mạnh, cậu bắt đầu chạy cho tới lúc gió tạt mạnh vào mặt cả hai.
Người cha đứng lặng nhìn theo, mắt rưng rưng. Đứa con không đi được của ông đang dang rộng đôi cánh tay, vung vẩy trong gió và luôn miệng hét to:

• Con đang bay, bố ơi! Con đang bay!

(Theo Hạt giống tâm hồn, Thanh Thuỷ dịch)

❓

1. Hai cậu bé gặp nhau ở đâu? Mỗi cậu bé mơ ước hoặc mong muốn điều gì?
2. Khi biết mong muốn của người bạn mới gặp, cậu bé mơ ước biết bay đã làm gì cho bạn?
3. Theo em, cậu bé bị liệt có cảm xúc như thế nào khi được bạn cõng chạy trong công viên?
4. Nêu nhận xét của em về việc làm của cậu bé mơ ước biết bay.

II. VIẾT

TRẢ BÀI VĂN MIÊU TẢ CON VẬT

Nghe thầy cô giáo nhận xét chung.
Đọc lại bài làm của em và nhận xét của thầy cô để biết ưu điểm và nhược điểm của bài làm.
Bài làm có đủ mở bài, thân bài, kết bài không?
− Các đặc điểm của con vật có được lựa chọn và miêu tả theo trình tự hợp lí không?
− Bài làm mắc mấy lỗi về dùng từ, đặt câu, chính tả?
❓

• Viết lại 1 – 2 đoạn trong bài làm của em cho hay hơn.

I. VIẾT

NẾU CHÚNG MÌNH CÓ PHÉP LẠ

Nếu chúng mình có phép lạ
Bắt hạt giống nảy mầm nhanh
Chớp mắt thành cây đầy quả
Tha hồ hái chén ngọt lành.

Nếu chúng mình có phép lạ
Ngủ dậy thành người lớn ngay
Đứa thì lặn xuống đáy biển
Đứa thì ngồi lái máy bay.

Nếu chúng mình có phép lạ
Hái triệu vì sao xuống cùng
Đúc thành ông mặt trời mới
Mãi mãi không còn mùa đông.

Nếu chúng mình có phép lạ
Hoá trái bom thành trái ngon
Trong ruột không còn thuốc nổ
Chỉ toàn kẹo với bi tròn.

Nếu chúng mình có phép lạ!
Nếu chúng mình có phép lạ!

(Định Hải)

❓

1. ếu có phép lạ, các bạn nhỏ ước những điều gì?
2. Theo em, hai điều ước “không còn mùa đông” và “hoá trái bom thành trái ngon” có ý nghĩa gì?
3. Em thích ước mơ nào trong bài thơ? Vì sao?
4. Việc lặp lại hai lần câu thơ “Nếu chúng mình có phép lạ” ở cuối bài thơ nói lên điều gì?

II. VIẾT

TÌM HIỂU CÁCH VIẾT THƯ

Hà Nội, ngày 19 tháng 7 năm 2022

Việt Phương thân mến!
Cậu và gia đình vẫn khoẻ chứ? Nghỉ hè cậu có đi chơi đâu không? Hai chị em tớ được bố mẹ cho đi chơi ở công viên Thủ Lệ. Ở công viên Thủ Lệ, tớ thích nhất là được ngắm nhìn hổ, voi, hươu sao, trăn, chim công,… Chúng thật ngộ nghĩnh và đáng yêu.
Tớ ước mơ trở thành một người chăm sóc và chữa bệnh cho các con thú. Mẹ tớ bảo: “Nếu muốn thực hiện ước mơ đó con hãy trở thành một bác sĩ
thú y. Đặc biệt, việc chăm sóc các con thú này cũng giống như chăm sóc các em bé vì chúng có những ngôn ngữ riêng. Phải gần gũi và quan tâm đến chúng hằng ngày thì mới hiểu được.”.
Tớ tự nhủ sẽ cố gắng học tập thật tốt để trở thành bác sĩ thú y, hằng ngày được chăm sóc các loài vật cậu ạ.
Thế cậu ước mơ sau này làm nghề gì? Viết thư kể cho tớ nghe nhé. Chúng mình sẽ cùng nhau cố gắng để biến ước mơ thành sự thật.
Cho tớ gửi lời chúc sức khoẻ tới cậu và gia đình. Rất mong được gặp cậu.

Bạn của cậu

Phương Linh

❓

1. Thư trên của ai gửi cho ai? Dựa vào đâu mà em biết?
2. Bức thư gồm mấy phần? Nêu nội dung của từng phần.

I. ĐỌC

ANH BA

Hồi ấy, ở Sài Gòn, anh Ba được một người bạn đưa đến một tiệm cà phê của Pháp để xem đèn điện, xem chiếu bóng và máy nước…
Những cái đó, trước kia, anh chưa hề thấy bao giờ. Anh thấy rất lạ.
Ít hôm sau, anh đột nhiên hỏi người bạn rằng:

•  Anh Lê, anh có yêu nước không?

Người bạn đáp:

• Tất nhiên là có chứ!

Anh Ba hỏi tiếp:

• Anh có thể giữ bí mật không?

Người bạn đáp:

• Có.

Anh Ba nói tiếp:

• Tôi muốn đi ra nước ngoài, xem nước Pháp và các nước khác. Sau khi xem xét họ làm như thế nào, tôi sẽ trở về giúp đồng bào chúng ta. Nhưng nếu đi một mình, thật ra cũng có nhiều mạo hiểm…

Anh muốn đi với tôi không?
Anh Lê đáp:

• Nhưng bạn ơi! Chúng ta lấy đâu ra tiền mà đi?
• Đây, tiền đây! - anh Ba vừa nói vừa giơ hai bàn tay. - Chúng ta sẽ làm việc, chúng ta sẽ làm bất cứ việc gì để sống và để đi. Anh cùng đi với tôi chứ?

Bị lôi cuốn vì lòng hăng hái của anh Ba, người bạn đồng ý. Nhưng sau khi suy nghĩ kĩ, thấy cuộc đi có vẻ phiêu lưu, anh Lê không đủ can đảm để giữ lời hứa.
Sau này, anh Lê mới biết người thanh niên yêu nước đầy nhiệt huyết ấy đã đi khắp năm châu bốn biển để tìm ra con đường cứu dân cứu nước.
Người thanh niên ấy chính là Bác Hồ của chúng ta.

(Theo Trần Dân Tiên)

❓

1. Trước khi đề nghị anh Lê ra nước ngoài với mình, anh Ba đã hỏi anh Lê những gì?
2. Những câu nói nào cho biết mục đích ra nước ngoài của anh Ba?
3. Câu nói “Chúng ta sẽ làm việc, chúng ta sẽ làm bất cứ việc gì để sống và để đi.” thể hiện điều gì?
4. Theo em, tác giả muốn nói điều gì qua câu chuyện này?
5. Kể lại một câu chuyện về Bác Hồ mà em đã đọc hoặc đã nghe.

II. VIẾT

VIẾT THƯ

Dựa vào nội dung hướng dẫn trong hoạt động Viết ở Bài 30, viết một bức thư theo yêu cầu của đề bài.

Lưu ý:

• Cần lựa chọn cách xưng hô phù hợp.
• Cần thể hiện sự quan tâm, tình cảm, cảm xúc của em đối với người nhận thư.

❓

• Đề bài: Viết một bức thư cho người thân hoặc bạn bè ở xa.

I. ĐỌC

NHẮM MẮT LẠI

Chỉ cần nhắm mắt lại
Tớ sẽ tưởng tượng ra
Một thế giới bao la
Lung linh như điều ước.

Con sông dài tha thướt
Nâng nhẹ áng mây qua
Cánh đồng xanh hiền hoà
Ngân lời ru êm ái.

Rạng ngời những bé gái
Hoá công chúa kiêu sa
Tụi con trai la cà
Gọi nhau là hoàng tử.

Trong rừng bầy thú dữ
Ngủ khò trên lá khô
Trên sóng biếc nhấp nhô
Cá mập đùa nhảy nhót.

Ốc sên có thể hót
Lợn sề nhún chân bay
Dơi tung tăng cả ngày
Cá lên bờ đi bộ.

Tớ vẽ thêm cho phố
Những cánh rừng biếc xanh
Nghiêng hồ nước trong lành
Cho sao khuya soi bóng.

(My Linh)

❓

1. Thế giới bao la được nhắc đến trong bài thơ là thế giới gì?
2. Các bé gái, bé trai và các con vật làm những gì trong thế giới đó?

II. ĐỌC HIỂU

HƯƠNG VỊ ĐỒNG QUÊ

Nắng sớm ở nông thôn đến rất nhanh. Mới bảy giờ ba mươi, đồng ruộng đã ngập nắng chói chang. Siêng và Nam ngồi trên mô đất giữa nắng ấm.
- Nếu ở thành phố, mình đang đi học bơi ở câu lạc bộ, đi công viên Tao Đàn hoặc Văn Thánh. – Nam kể.
- Mình không đi bơi, cũng không đi công viên, nhưng mình có nhiều trò chơi lắm. Đi theo mình!
Nam lóc cóc đi theo Siêng. Nam gặp Siêng trong chuyến về quê ngoại nghỉ hè. Cậu bé Siêng nhỏ xíu, đen đúa với mái tóc cháy nắng là “thổ địa” nhỏ của vùng đất Thất Sơn này.
Siêng dẫn Nam đi lấy cần câu. Ra tới đám ruộng lấp xấp nước, nó chỉ Nam cách dùng lưỡi câu móc những hạt trăng trắng đã được vê viên làm mồi.
- Trứng kiến nè, biết không?
Nam ngó những hạt trắng, trong, tròn, nhỏ hơn hạt gạo một chút.
Siêng bảo, trứng kiến còn được chế biến để ăn cùng món xôi rất ngon.
Dưới ruộng rất nhiều cá. Siêng giật cần liên tục. Chuyền cần câu qua Nam, nó cũng giật được mấy chú. Chưa đầy một tiếng, hai đứa đã sung sướng đi về với một giỏ cá đầy.
Về nhà, Siêng vọt vào bếp nướng cá. Cá lóc nướng chấm nước me. Nam thích thú ăn thử. Vị cá ngọt kết hợp với vị nước mắm mặn, me chua thành một hương vị tuyệt vời. Nam mải ăn, đến lúc nhìn lên thấy Siêng đang ngó nó, miệng cười tươi rói. Mắc cỡ quá, nó nói lảng:
- Món này ngon quá hén! Nghe nói ở đây có món cá lóc nướng trui ngon lắm, chắc không bằng món này đâu hén.
- Đây là món cá lóc nướng trui mà. Siêng nhe răng cười hiền khô. Không phải cười chọc quê, Nam cảm thấy như vậy.

(Phỏng theo Phạm Công Luận)

❓

1. Chi tiết nào thể hiện Nam nhớ thành phố?
2. Trong câu chuyện, Siêng được miêu tả như thế nào?
3. Nam đã cùng Siêng làm những gì ở Thất Sơn?
4. Tìm những từ ngữ thể hiện cảm xúc của Nam khi được làm những điều thú vị đó.