I. Lịch sử » Bài 2: Dựa vào đâu để biết và phục dựng lại lịch sử
II. Hướng dẫn Bài 2: Dựa vào đâu để biết và phục dựng lại lịch sử
50 câu hỏi trắc nghiệm lịch sử lớp 6 bài 2: Dựa vào đâu để biết và phục dựng lại lịch sử
Lịch sử là dòng chảy ghi dấu sự phát triển của nhân loại qua từng thời kỳ. Để hiểu rõ hơn về quá khứ, con người cần dựa vào những nguồn tư liệu quan trọng như tư liệu hiện vật, tư liệu truyền miệng, và tư liệu chữ viết. Những nguồn này không chỉ giúp phục dựng lại bức tranh lịch sử mà còn mang đến bài học quý báu cho hiện tại và tương lai.
Tư liệu hiện vật bao gồm các công trình kiến trúc, di tích khảo cổ, và các công cụ lao động từ thời cổ đại. Đây là minh chứng rõ ràng, trực quan về đời sống, phong tục, và trình độ phát triển của con người qua các giai đoạn. Chẳng hạn, các công trình nổi bật như Hoàng Thành Thăng Long hay Thành Nhà Hồ không chỉ là nguồn tư liệu lịch sử mà còn thể hiện bản sắc văn hóa dân tộc.
Tư liệu truyền miệng, như các câu chuyện truyền thuyết, dân gian, phản ánh đời sống tinh thần của người xưa. Những câu chuyện như "Sơn Tinh – Thủy Tinh" hay "Thánh Gióng" không chỉ giúp hiểu rõ hơn về tín ngưỡng, tư duy mà còn góp phần giữ gìn bản sắc văn hóa qua các thế hệ.
Tư liệu chữ viết là nguồn tài liệu có giá trị cao nhất về mặt khoa học và chính xác, giúp ghi lại các sự kiện lịch sử một cách rõ ràng. Các tài liệu như "Đại Việt sử ký toàn thư" đã trở thành cơ sở quan trọng cho nghiên cứu lịch sử Việt Nam.
Những kiến thức trên không chỉ giúp học sinh hiểu về cách phục dựng lịch sử mà còn khơi gợi lòng tự hào dân tộc. Qua việc nghiên cứu các di sản như Văn Miếu - Quốc Tử Giám hay Khu di tích Mỹ Sơn, học sinh có cơ hội khám phá những bài học lịch sử ý nghĩa, nâng cao nhận thức về việc gìn giữ và phát huy giá trị văn hóa.
Học lịch sử không chỉ là học về quá khứ mà còn là hành trình để hiểu hơn về chính mình và tương lai.
1. Con người dựa vào nguồn tư liệu nào để phục dựng lịch sử?
A. Tư liệu hiện vật
B. Tư liệu truyền miệng
C. Tư liệu chữ viết
D. Cả ba nguồn tư liệu trên
Đáp án: D
2. Tư liệu hiện vật là gì?
A. Những câu chuyện kể về quá khứ
B. Những đồ vật, công trình do con người tạo ra
C. Những văn bản, sách ghi chép lịch sử
D. Những truyền thuyết dân gian
Đáp án: B
3. Loại tư liệu nào có trước tiên trong quá trình phục dựng lịch sử?
A. Tư liệu hiện vật
B. Tư liệu truyền miệng
C. Tư liệu chữ viết
D. Tư liệu hình ảnh
Đáp án: B
4. Tư liệu chữ viết xuất hiện khi nào?
A. Khi loài người biết chế tạo công cụ
B. Khi loài người biết canh tác nông nghiệp
C. Khi loài người phát minh ra chữ viết
D. Khi xã hội bắt đầu hình thành các nhà nước
Đáp án: C
5. Tư liệu hiện vật cung cấp thông tin gì?
A. Đời sống tinh thần của con người xưa
B. Thời gian và không gian của sự kiện lịch sử
C. Phong tục, tập quán của con người
D. Các yếu tố vật chất của đời sống
Đáp án: D
6. Tư liệu truyền miệng có hạn chế nào?
A. Không chính xác do bị thêm thắt qua thời gian
B. Khó bảo quản lâu dài
C. Không phản ánh đầy đủ sự kiện
D. Cả A và B
Đáp án: D
7. Tư liệu chữ viết có vai trò gì?
A. Ghi chép lại các sự kiện lịch sử một cách chính xác
B. Cung cấp thông tin về công cụ lao động
C. Phản ánh đời sống sinh hoạt
D. Minh chứng cho các câu chuyện truyền miệng
Đáp án: A
8. Hiện vật khảo cổ thường được tìm thấy ở đâu?
A. Bảo tàng
B. Các di chỉ khảo cổ
C. Nhà sách
D. Thư viện
Đáp án: B
9. Những câu chuyện truyền thuyết như "Sơn Tinh – Thủy Tinh" thuộc loại tư liệu nào?
A. Tư liệu hiện vật
B. Tư liệu truyền miệng
C. Tư liệu chữ viết
D. Không thuộc loại nào
Đáp án: B
10. Tư liệu truyền miệng có đặc điểm nào sau đây?
A. Dễ dàng kiểm chứng tính xác thực
B. Phong phú và đa dạng
C. Không bị thay đổi theo thời gian
D. Chỉ sử dụng trong xã hội hiện đại
Đáp án: B
11. Các di tích lịch sử văn hóa là nguồn tư liệu nào?
A. Tư liệu truyền miệng
B. Tư liệu hiện vật
C. Tư liệu chữ viết
D. Không thuộc loại nào
Đáp án: B
12. Các văn bản cổ như "Đại Việt sử ký toàn thư" thuộc loại tư liệu nào?
A. Tư liệu truyền miệng
B. Tư liệu hiện vật
C. Tư liệu chữ viết
D. Cả ba loại tư liệu
Đáp án: C
13. Tư liệu nào sau đây có tính chính xác cao nhất?
A. Tư liệu truyền miệng
B. Tư liệu hiện vật
C. Tư liệu chữ viết
D. Không có tư liệu nào chính xác tuyệt đối
Đáp án: C
14. Các công cụ lao động bằng đá thuộc loại tư liệu nào?
A. Tư liệu hiện vật
B. Tư liệu truyền miệng
C. Tư liệu chữ viết
D. Tư liệu hình ảnh
Đáp án: A
15. Việc phục dựng lịch sử giúp con người làm gì?
A. Biết được quá trình phát triển của xã hội
B. Hiểu rõ những giá trị văn hóa truyền thống
C. Rút ra bài học kinh nghiệm từ quá khứ
D. Cả A, B và C
Đáp án: D
16. Đặc điểm nổi bật của tư liệu hiện vật là gì?
A. Khó bảo quản
B. Mang tính cụ thể, trực quan
C. Chỉ sử dụng trong thời hiện đại
D. Không phản ánh đầy đủ sự kiện
Đáp án: B
17. Đâu là ví dụ về tư liệu hiện vật?
A. Câu chuyện cổ tích
B. Lưỡi rìu đá
C. Sách sử học
D. Tranh minh họa lịch sử
Đáp án: B
18. Đâu không phải là nguồn tư liệu lịch sử?
A. Truyền thuyết
B. Hóa thạch khủng long
C. Di chỉ khảo cổ
D. Văn bản cổ
Đáp án: B
19. Tư liệu truyền miệng có vai trò gì trong nghiên cứu lịch sử?
A. Cung cấp thông tin bổ sung cho các tư liệu khác
B. Ghi chép chính xác các sự kiện
C. Là tư liệu duy nhất đáng tin cậy
D. Không có vai trò gì
Đáp án: A
20. Nguồn tư liệu nào đòi hỏi kỹ năng phân tích cao nhất?
A. Tư liệu truyền miệng
B. Tư liệu hiện vật
C. Tư liệu chữ viết
D. Cả ba loại tư liệu
Đáp án: D