Lớp 3

I. ĐỌC

NGÀY EM VÀO ĐỘI

Chị đã qua tuổi Đoàn
Em hôm nay vào Đội
Màu khăn đỏ dắt em
Bước qua thời thơ dại.

Màu khăn tuổi thiếu niên
Suốt đời tươi thắm mãi
Như lời ru vời vợi
Chẳng bao giờ cách xa.

Này em, mở cửa ra
Một trời xanh vẫy đợi
Cánh buồm là tiếng gọi
Mặt biển và dòng sông.|

Nắng vươn trưa mênh mông
Bướm bay như lời hát
Con tàu là đất nước
Đưa ta tới bến xa.

Những ngày chị đi qua
Những ngày em đang tới
Khao khát lại bắt đầu
Từ màu khăn đỏ chói.
(Xuân Quỳnh)
❓

1. Theo em, người chị muốn nói gì với em mình qua tuổi Đoàn?
2. Chi tiết nào cho thấy chiếc khăn quàng đỏ gắn bó thân thương với người đội viên?
3. Theo em, người em cảm nhận được điều gì qua lời nhắn nhủ của chị ở khổ thơ cuối?

II. VIẾT

THÔNG BÁO THÀNH LẬP CÂU LẠC BỘ

Ngày 15/10/2025, nhà trường thành lập câu lạc bộ cờ vua cho học sinh. Thông tin chi tiết được đăng trên trang mạng của trường.
Mời học sinh đăng kí tham gia câu lạc bộ tại văn phòng nhà trường.
Thời hạn đăng kí: từ 01/10/2025 đến 10/10/2025.
Tổng phụ trách: 
(Nguyễn Linh Lan)

❓

1. Tiêu đề của bản thông báo là gì? — Bản thông báo có những nội dung gì? — Người viết thông báo là ai?
2. Viết một thông báo của lớp về việc đăng kí tham gia một cuộc thi cấp trường.

I. ĐỌC

CÔ GIÁO TÍ HON

Bé nói với các em:
– Bây giờ chơi đi học, nghen! Đứa nào học giỏi, mai mốt má cho đi học thiệt.
Đàn em tranh nhau ngồi vào một chỗ. Bé kẹp lại tóc, thả ống quần xuống, lấy cái nón của má đội lên đầu. Nó cố bắt chước cái dáng đi khoan thai của cô giáo khi cô bước vào lớp. Đàn em cũng làm y hệt đám học trò, đứng cả dậy, cười khúc khích chào cô.
Bé treo nón lên, mặt tỉnh khô, lấy một nhánh trâm bầu làm thước. Mấy đứa em chống hai tay ngồi dòm chị. Giống như cô giáo, Bé đưa nhánh trâm bầu gõ nhẹ lên bảng tre nứa rồi bắt đầu giảng bài. Đôi mắt Bé ánh lên vẻ tự hào. Bé nhón chân lên, bàn tay tròn trịa cầm nhánh trâm bầu nhịp nhịp trên bảng một cách chăm chú. Đàn em há miệng dòm theo tay chị. Bé đánh vần từng tiếng. Đám em ríu rít đánh vần theo. Thằng Hiển ngọng líu nói không kịp hai đứa lớn. Cái Anh bao giờ cũng dành phần đọc xong trước. Nó ngồi giữa cái Thanh và thằng Hiển, gọn tròn như một củ khoai, hai má nủng nĩnh ửng hồng. Cái Thanh ngồi đó, hiền dịu, mở to đôi mắt nhìn tấm bảng, vừa đọc vừa mân mê mái tóc mai. Thằng em nhỏ nhìn vào miệng ba đứa lớn rồi cũng bi bô la lên rối rít.
(Theo Nguyễn Thi)

❓

1. Mấy chị em đang chơi trò gì cùng nhau? 
2. Kể tên các em của Bé. 
3. Trong câu chuyện trên, em thích bạn nhỏ nào nhất?

II. NGHE-VIẾT

VẼ QUÊ HƯƠNG

Bút chì xanh đỏ
Em gọt hai đầu
Em thử hai màu
Xanh tươi, đỏ thắm.

Em vẽ làng xóm
Tre xanh, lúa xanh
Sông máng lượn quanh
Một dòng xanh mát
Trời mây bát ngát

Xanh ngắt mùa thu
Xanh màu ước mơ...|

Em quay đầu đỏ
Vẽ nhà em ở
Ngói mới đỏ tươi
Trường học trên đồi
Em tô đỏ thắm
Cây gạo đầu xóm
Hoa nở chói ngời
A, nắng lên rồi
Mặt trời đỏ chót
Lá cờ Tổ quốc
Bay giữa trời xanh...
Chị ơi bức tranh
Quê ta đẹp quá!
(Định Hải)
❓

1. Nghe - Viết Vẽ quê hương từ đầu đến ...em tô đỏ thắm.
2. Chiếc bút chì của bạn nhỏ được tả như thế nào? 
3. Kể tiếp các từ chỉ màu sắc được nói đến trong bài: – xanh, xanh tươi
4. Theo em, vì sao bạn nhỏ thấy bức tranh quê mình rất đẹp?
5. Xếp các từ ngữ dưới đây vào 2 nhóm: – Chỉ sự vật – Chỉ hoạt động

I. ĐỌC

NGƯỠNG CỬA

Nơi ấy ai cũng quen
Ngay từ thời tấm bé
Khi tay bà, tay mẹ
Còn dắt vòng đi men.

Nơi bố mẹ ngày đêm
Lúc nào qua cũng vội
Nơi bạn bè chạy tới 
Thường lúc nào cũng vui|

Nơi ấy đã đưa tôi
Buổi đầu tiên đến lớp
Nay con đường xa tắp
Vẫn đang chờ tôi đi.

Nơi ấy ngôi sao khuya
Soi vào trong giấc ngủ
Ngọn đèn khuya bóng mẹ
Sáng một vầng trên sân.

(Trích Vũ Quần Phương)
❓

1. Học thuộc lòng 3 khổ thơ đầu.
2. "Nơi ấy" trong bài thơ chỉ cái gì?
3. Ngưỡng cửa đã chứng kiến những điều gì trong cuộc sống của bạn nhỏ?
4. Theo em, hình ảnh "con đường xa tắp" muốn nói đến điều gì? 
5. Ngưỡng cửa đã nhắc bạn nhỏ nhớ tới những ai, giúp bạn nhỏ cảm nhận điều gì về những người đó?

II. NGHE - VIẾT 🔊

Đồ đạc trong nhà

Em yêu đồ đạc trong nhà
Cùng em trò chuyện như là bạn thân.
Cái bàn kể chuyện rừng xanh
Quạt nan mang đến gió lành trời xa.
Đồng hồ giọng nói thiết tha
Nhắc em ngày tháng thường là trôi mau.
Ngọn đèn sáng giữa trời khuya
Như ngôi sao nhỏ gọi về niềm vui.
(Phan Thị Thanh Nhàn)

❓

Viết lại bài thơ "Đồ đạc trong nhà"

I. ĐỌC

MÓN QUÀ ĐẶC BIỆT

Cả chiều, hai chị em hì hụi chuẩn bị quà sinh nhật cho bố. Tấm thiệp đặc biệt được chị nắn nót viết:
Bố:
Tính rất hiền, Nói rất to, Ngủ rất nhanh, Ghét nói dối, Nấu ăn không ngon, Yêu mẹ.
Ngắm nghía tấm thiệp, em băn khoăn: – Có khi chỉ viết điều tốt thôi. Chị xoá dòng "Nấu ăn không ngon" đi chị! – Ừ. Em thấy viết thế có ít quá không? – A, bố rất đẹp trai nữa ạ!
Chị cắm cúi viết thêm vào tấm thiệp. Quà "bí mật" tặng bố đã xong. Bố đang ngồi trước máy tính, mặt đăm chiêu.
– Bố ơi... Bố nhìn hai chị em.
– Hai chị em sao thế? 
– Chúng con... 
– Chúc mừng sinh nhật bố! Hai chị em hồi hộp nhìn bố. Bố ngạc nhiên mở quà, đọc chăm chú. Rồi bố cười giòn giã:
– Ngạc nhiên chưa? Hai chị em tặng bố. Còn tiết lộ bí mật bố nấu ăn không ngon nữa.
Chị nhìn em. Em nhìn chị. Cả hai nhìn tấm thiệp. Thôi, quên xoá dòng "Nấu ăn không ngon" rồi. Mắt chị rơm rớm. Nhưng bố đã choàng tay ôm hai chị em vào lòng:
– Cảm ơn hai con. Đây là món quà đặc biệt nhất bố được nhận đấy. Bố muốn thêm một ý nữa là: Bố rất yêu các con.
Ừ nhỉ, sao cả hai chị em đều quên. Ba bố con cười vang cả nhà.
(Phong Điệp)

❓

1. Hai chị em đã viết gì trong tấm thiệp tặng bố?
2. Từ ngữ nào dưới đây thể hiện cảm xúc của bố khi nhận quà của hai chị em?
3. Vì sao bố rất vui khi nhận quà mà người chị lại rơm rớm nước mắt?
4. Bố đã làm gì để hai chị em cảm thấy rất vui?
5. Em thích nhất chi tiết nào trong câu chuyện trên? Vì sao?

II. VIẾT 🔊

Ôn chữ viết hoa: g h

Kia Hà Giang đó sương giăng trắng.
Hoa gạo bùng lên, sông hiện ra. 

(Nguyễn Đức Mậu)

❓

1. Viết tên riêng: Hà Giang

2. Nghe viết 2 câu thơ

I. ĐỌC

KHI CẢ NHÀ BÉ TÍ

Khi bà còn bé tí
Bà có nghịch lắm không
Dáng đi có hơi còng
Chăm quét nhà dọn dẹp?

Khi bố còn bé tí
Có thích lái ô tô
Có say mê sữa đỗ
Có hay xem bóng đá?|

Khi ông còn bé tí
Có nghiêm như bây giờ,
Có chau mặt chơi cờ
Có uống trà buổi sáng?

Khi mẹ còn bé tí
Có mải ngồi cắm hoa
Thích ra chợ gần nhà
Tối khuya ôm cuốn sách?

Khi con còn bé tí
Chẳng đọc sách, chơi cờ
Chẳng dọn dẹp, chữa đổ
Cả ngày con đùa nghịch.

(Huỳnh Mai Liên)
❓

1. Bạn nhỏ đã hỏi về những ai?
2. Bạn nhỏ thắc mắc điều gì?
3. Hình ảnh của mỗi người trong gia đình hiện ra như thế nào trong suy nghĩ của bạn nhỏ?
4. Em thích hình ảnh của ai nhất?

II. NGHE-VIẾT  🔊

KHI CẢ NHÀ BÉ TÍ

Khi ông còn bé tí
Có nghiêm như bây giờ,
Có chau mặt chơi cờ
Có uống trà buổi sáng?

Khi mẹ còn bé tí
Có mải ngồi cắm hoa
Thích ra chợ gần nhà
Tối khuya ôm cuốn sách?

Khi con còn bé tí
Chẳng đọc sách, chơi cờ
Chẳng dọn dẹp, chữa đổ
Cả ngày con đùa nghịch.

(Huỳnh Mai Liên)

❓

Nghe viết khi cả nahf bé tí(3 khổ thơ cuối)

I. ĐỌC

TRÒ CHUYỆN CÙNG MẸ

Thời gian vui nhất trong buổi tối của Thư và Hân là trước khi đi ngủ. Đã thành thói quen, ba mẹ con sẽ đọc sách, rồi thủ thỉ chuyện trò. Những câu chuyện của ba mẹ con thường nối vào nhau không dứt. Vì thế, sắp đến giờ ngủ, mẹ phải nói rành rọt từng chữ: Năm phút nữa thôi nhé. Nhưng đôi khi chính mẹ nấn ná nghe chuyện của con, làm năm phút cứ được cộng thêm mãi.
Ba mẹ con có nhiều điều để nói với nhau lắm. Hôm thì ba mẹ con bàn luận về các nhân vật trong quyển sách vừa đọc. Hôm thì mẹ kể cho hai chị em về công việc của mẹ. Có hôm, mẹ lại kể về ngày mẹ còn bé. Thỉnh thoảng mẹ pha trò khiến hai chị em cười như nắc nẻ.
Hai chị em cũng líu lo kể chuyện cho mẹ nghe. Em Hân bao giờ cũng tranh kể trước. Em hay kể về các bạn ở lớp mẫu giáo, về những trò chơi em được cô dạy, hay những món quà chiều mà em ăn rồi lại muốn ăn thêm nữa. Thư thì kể cho mẹ nghe chuyện được cô giáo mời đọc bài văn trước cả lớp, về những bài toán thử trí thông minh các bạn thường đố nhau trong giờ ra chơi...
Ba mẹ con rúc rích mãi không chán. Chỉ là đến giờ ngủ thì phải ngủ thôi.
(Diệu Thuỷ)
❓

1. Chi tiết nào cho thấy ba mẹ con Thư rất thích trò chuyện với nhau trước khi đi ngủ?
2. Vì sao thời gian trò chuyện của ba mẹ con cứ được cộng thêm mãi?
3. Mẹ đã kể cho chị em Thư những chuyện gì?
4. Đóng vai Thư hoặc Hân nhắc lại những chuyện mình đã kể cho mẹ nghe.
5. Nêu cảm nghĩ của em khi đọc câu chuyên

II. LUYỆN TẬP

NGƯỜI THÂN TRONG GIA ĐÌNH

Bà nội của tôi là bà ngoại em Đốm. Hai chị em tôi đều rất quý bà vì cả hai đều được bà chăm sóc từ khi mới sinh. Không phải chỉ đối với tôi và Đốm, mà sau này, em My, em Chấm ra đời, bà đều nâng niu bế ẵm từ lúc lọt lòng.
(Theo Vũ Tú Nam)
❓

1. Tìm những từ chỉ người thân trong đoạn văn trên?
2. Tìm thêm những từ ngữ chỉ người thân bên nội và bên ngoại?
3. Viết đoạn văn tả ngôi nhà của em

I. ĐỌC

TIA NẮNG BÉ NHỎ

Bà nội của Na đã già yếu. Bà đi lại rất khó khăn. Ngôi nhà của Na nằm trên một ngọn đồi. Hằng ngày, nắng xuyên qua những tán lá trong khu vườn trước nhà tạo thành những vệt sáng lóng lánh rất đẹp. Nhưng phòng ngủ của tất cả mọi người trong gia đình lại ở phía không có nắng. Bà nội rất thích nắng nhưng nắng không lọt vào phòng bà. Na chưa biết làm cách nào để đem nắng cho bà.
Một buổi sáng, khi đang dạo chơi trên đồng cỏ, Na cảm thấy nắng sưởi ấm mái tóc mình và nhảy nhót trên vạt áo. Cô bé vui mừng reo lên:
– Mình sẽ bắt nắng trên vạt áo mang về cho bà!
Nghĩ vậy, cô bé chạy ùa vào phòng bà:
– Bà ơi! Bà nhìn này! Cháu mang ít nắng về cho bà đây! – Cô bé reo lên và xòe vạt áo ra nhưng chẳng có tia nắng nào ở đó cả.
– Kìa, nắng long lanh trong ánh mắt cháu đấy, và rực lên trên mái tóc của cháu đây này! – Bà nội trìu mến nhìn cô bé.
Na không hiểu được tại sao nắng lại chiếu từ mắt mình nhưng cô bé rất mừng vì làm cho bà vui. Mỗi sáng, Na dạo chơi trong vườn rồi chạy vào phòng để đem nắng cho bà.
(Theo Hà Yên)

❓

1. Vì sao bà nội của Na không thể nhìn thấy nắng?
2. Na nghĩ ra cách nào để mang nắng cho bà?
3. Na có mang được nắng cho bà không? Vì sao?
4. Nếu là Na, em sẽ làm gì để giúp bà nhìn thấy nắng?

II. NGHE-VIẾT 🔊

Kho sách của ông bà

Ông tôi có rất nhiều sách. Bà thì không có những giá sách đầy ắp như ông, nhưng bà có cả một kho sách trong trí nhớ. Tôi rất thích về nhà ông bà. Ban ngày, tôi mải miết đọc sách với ông. Buổi tối, tôi say sưa nghe kho sách của bà. Kho sách nào cũng thật kì diệu.
(Hoàng Hà)
❓

1. Nghe viết "Kho sách của bà".
2. Viết những lười thể hiện tình cảm yêu thương và lòng biết ơn của em dành tặng một người thân

I. ĐỌC

ĐỂ CHÁU NẮM TAY ÔNG

Hè năm nay, Dương được đi du lịch ở Nha Trang cùng bố mẹ và ông ngoại.
Tháp Bà Pô-na-ga là địa điểm tham quan cuối cùng của đoàn. Ngôi đền vàng rực trong khuôn viên xanh rợp bóng cây. Ông ngoại cứ đứng trầm ngâm trước những bức vẽ chạm trổ tinh xảo. Bàn tay ông run run khi chạm vào các cột đá nhuốm màu thời gian. Dương nhìn ông, lòng trào lên cảm xúc yêu thương khó tả.
Tiếng hướng dẫn viên du lịch giục đoàn rời điểm tham quan. Ông ngoại chần chừ chưa muốn đi nên rớt lại phía sau. Dương rời đoàn, chạy đến nắm tay ông dắt đi. Nó chợt thấy ông chậm chạp, ngơ ngác quá. Thường ngày, Dương luôn nghĩ ông rất nhanh nhẹn. Ông đưa đón nó đi học mỗi khi bố mẹ bận rộn. Ông hào hứng chơi trò cá ngựa cùng nó.
Từ trước đến nay, ông luôn là người dắt tay dẫn nó đi, là người bảo vệ nó. Đây là lần đầu tiên Dương nhận ra ông không còn khoẻ như trước. Mỗi một ngày trôi qua, ông đang già đi, còn nó sẽ mạnh mẽ hơn. Dương choàng tay ôm ông, thủ thỉ:
— Ông ngoại ơi, cháu yêu ông nhiều lắm!
Dương nghĩ, từ bây giờ nó mới là người đưa tay cho ông nắm.
(Dương Thùy)
❓

1. Địa điểm tham quan cuối cùng của gia đình Dương là ở đâu?
2. Tìm những chi tiết cho thấy ông ngoại ngắm ngôi đền rất kĩ và đầy xúc động.
3. Dương đã thay đổi những suy nghĩ về ông như thế nào?
4. Theo em, vì sao Dương nghĩ từ bây giờ nó mới là người đưa tay cho ông nắm?

II. NGHE - VIẾT

Ôn chữ viết hoa: L, K

Viết tên riêng: Khánh Hoà
Viết câu: 
Khánh Hoà là xứ trầm hương
Non xanh nước biếc người thương đi về.
(Ca dao)
❓

1. Viết lại 2 câu thơ trên

2. Viết đoạn văn thể hiện tình cảm của em đối với người thân

I. ĐỌC

TÔI YÊU EM TÔI

Tôi yêu em tôi
Nó cười rúc rích
Mỗi khi tôi đùa
Nó vui, nó thích.

Mắt nó đen ngời
Trong veo như nước
Miệng nó tươi hồng
Nói như khướu hót.

Hoa lan, hoa lí
Nó nhặt cài đầu
Hương thơm theo nó
Sân trước vườn sau.|

Tôi đi đâu lâu
Nó mong, nó nhắc
Nó nấp sau cây
Oà ra ôm chặt.

Nó thích vẽ lắm
Vẽ thỏ có đôi
Nó sợ thỏ một
Không có bạn chơi.

Kia, tiếng nó đấy!
Đang ở trường về
Cùng bạn bắt bướm
Cười dưới hàng tre...

(Trích Phạm Hổ)

❓

1. Khổ thơ đầu cho biết bạn nhỏ yêu em gái về điều gì?
2. Trong khổ thơ 2 và 3, bạn nhỏ tả em gái mình đáng yêu như thế nào?
3. Khổ thơ nào cho thấy bạn nhỏ được em gái rất yêu quý?
4. Chi tiết nào cho thấy bạn nhỏ rất hiểu sở thích, tính tình của em mình?
5. Bài thơ cho em hiểu điều gì về tình cảm anh chị em trong gia đình?

II. NGHE-VIẾT 🔊

TÔI YÊU EM TÔI(4 khổ thơ đầu)

Tôi yêu em tôi
Nó cười rúc rích
Mỗi khi tôi đùa
Nó vui, nó thích.

Mắt nó đen ngời
Trong veo như nước
Miệng nó tươi hồng
Nói như khướu hót.

Hoa lan, hoa lí
Nó nhặt cài đầu
Hương thơm theo nó
Sân trước vườn sau.

Tôi đi đâu lâu
Nó mong, nó nhắc
Nó nấp sau cây
Oà ra ôm chặt.

(trích Phạm Hổ)

❓

1. Nghe viết tôi yêu em tôi, bốn khổ thơ đầu
2. Viết 2,3 câu về việc em đã làm khiến người thân vui.

I. ĐỌC

BẠN NHỎ TRONG NHÀ

Tôi vẫn nhớ ngày đầu tiên nhà tôi có một chú chó nhỏ. Buổi sáng hôm đó, tôi nghe tiếng cào khẽ vào cửa phòng. Mở cửa ra, tôi nhìn thấy một chú chó con. Nó tuyệt xinh: lông trắng, khoang đen, đôi mắt tròn xoe và loáng ướt. Nó rúc vào chân tôi, nức lên những tiếng khe khẽ trong cổ, cái đuôi bé xíu ngoáy tít, hệt như một đứa trẻ làm nũng mẹ.
Tôi đặt tên nó là Cúp. Tôi chưa dạy Cúp những chuyện tài giỏi như làm xiếc. Nhưng so với những con chó bình thường khác, Cúp không thua kém gì. Cúp biết chui vào gầm giường lấy trái banh, đem cho tôi chiếc khăn lau nhà, đưa hai chân trước lên mỗi khi tôi chìa tay cho nó bắt. Cúp còn rất thích nghe tôi đọc truyện. Mỗi khi tôi đọc cho Cúp nghe, nó nằm khoanh tròn trên lòng tôi. Lúc tôi đọc xong, gấp sách lại, đã thấy cu cậu ngủ khò từ lúc nào.
Văn bản trong ảnh là:
Tôi và Cúp ngày ngày quấn quýt bên nhau. Mỗi khi tôi đi học về, Cúp chạy vụt ra, chồm hai chân trước lên mừng rỡ. Tôi cúi xuống vỗ về Cúp. Nó âu yếm dụi cái mõm ươn ướt, mềm mềm vào chân tôi.
(Theo Trần Đức Tiến)

❓

1. Chú chó trông như thế nào trong ngày đầu tiên về nhà bạn nhỏ?
2. Chú chó được đặt tên là gì và biết làm những gì?
3. Em hãy nói về sở thích của chú chó.
4. Tìm những chi tiết thể hiện tình cảm giữa bạn nhỏ và chú chó. Em nghĩ gì về tình cảm đó?

II. ĐỌC VÀ VIẾT

Cái đồng hồ

Vào năm học mới, bố thưởng cho hai anh em tôi một cái đồng hồ báo thức, vỏ bằng nhựa màu trắng. Bố vặn dây cót, xoay xoay cái kim, lập tức đồng hồ reo lên vang nhà.Đồng hồ nhà tôi có tiếng chuông reo “ắc” thật, vang và trong như đệ cộ gáy sau đêm mưa. Đặc biệt là tối không có đèn, hai cái kim của nó cứ sáng loé lên như đom đóm. Suốt tháng ngày, đồng hồ tỉ tỉ tách, chăm chỉ chạy rất đều, rất đúng.Nó nhắc nhở anh em tôi giờ ngủ, giờ chơi, giờ ăn, giờ học.

(theo Vũ Tú Nam)

❓

1. Tả các bộ phận của đồng hồ (vỏ đồng hồ, kim đồng hồ, …).
2. Tả âm thanh của đồng hồ (tiếng kim của đồng hồ, tiếng chuông của đồng hồ, …).
3. Câu văn nào có hình ảnh so sánh?
4. Viết đoạn văn tả một đồ vật em yêu thích.

I. ĐỌC

NHỮNG BẬC ĐÁ CHẠM MÂY

Ngày xưa, dưới chân núi Hồng Lĩnh có một xóm nhỏ, người dân sống bằng nghề đánh cá. Một ngày kia, một trận bão cuốn phăng thuyền bè, chài lưới của họ. Dân làng chỉ còn cách lên núi kiếm củi đem xuống chợ bán. Sườn núi phía họ ở vách dựng đứng, bà con phải đi đường vòng rất xa.
Trong xóm, có ông lão luôn sẵn lòng đương đầu với khó khăn, bất kể là việc của ai. Vì thế, mọi người gọi ông là cố Dương. Thấy mọi người đi xa vất vả, cố Dương một mình bám đá, leo cây, tìm con đường ngắn nhất để đi. Ông băn bân với bạn ghép đá thành bậc thang lên núi. Ai cũng can ngăn, nhưng ông vẫn quyết tâm làm.

Ngày ngày, ông bạt đất, khiêng đá, ghép thành từng bậc hướng thẳng lên núi. Công việc biết bao nặng nhọc. Thỉnh thoảng, những con vượn gần đó mang hoa quả đến cho ông. Chim chóc thay nhau ca hát để ông quên mệt. Về sau, nhiều người trong xóm cũng tình nguyện đến làm cùng.
Sau năm năm, cố Dương đã mở được con đường ngắn nhất từ xóm lên núi Hồng Lĩnh. Con đường được ghép bằng đá khiến cho việc lên, xuống núi rất tiện. Cả xóm biết ơn cố Dương, tặng thêm cho ông một tên mới là cố Ghép, con đường vượt núi được gọi là Truông Ghép.

(Theo Nguyễn Đồng Chi)

❓

1. Chuyện gì xảy ra khiến người dân dưới chân núi Hồng Lĩnh xưa phải bỏ nghề đánh cá, lên núi kiếm củi?
2. Vì sao cố Dương có ý định ghép đá thành bậc thang lên núi?
3. Công việc làm đường của cố Dương diễn ra như thế nào?
4. Hình ảnh “những bậc đá chạm mây” nói lên điều gì về việc làm của cố Dương?
5. Đóng vai một người dân trong xóm, giới thiệu về cố Dương.

II. NGHE - VIẾT  🔊

Nghe viết từ Trong xóm ... bậc thang lên núi.

Trong xóm, có ông lão luôn sẵn lòng đương đầu với khó khăn, bất kể là việc của ai. Vì thế, mọi người gọi ông là cố Dương. Thấy mọi người đi xa vất vả, cố Dương một mình bám đá, leo cây, tìm con đường ngắn nhất để đi. Ông băn bân với bạn ghép đá thành bậc thang lên núi.

(trích Nguyễn Đồng Chi)

❓

1. Nghe viết từ Trong xóm ... bậc thang lên núi.
2. Kể một chi tiết mà em yêu thích trong câu chuyện, cho người thân nghe

I. ĐỌC

ĐI TÌM MẶT TRỜI

Ngày xưa, muôn loài sống trong rừng già tối tăm, ẩm ướt. Gõ kiến được giao nhiệm vụ đến các nhà hỏi xem ai có thể đi tìm mặt trời.
Gõ kiến gõ cửa nhà công, công mải múa. Gõ cửa nhà liếu điêu, liếu điêu bận cãi nhau. Gõ cửa nhà chích choè, chích choè mải hót,... Chỉ có gà trống nhận lời đi tìm mặt trời.
Gà trống bay từ bụi mây lên rừng nứa. Từ rừng nứa lên rừng lim. Từ rừng lim lên rừng chò. Gà trống bay đến cây chò cao nhất, nhìn lên thấy mây bồng bềnh và sao nhấp nháy. Nó đậu ở đấy chờ mặt trời.
Gió lạnh rít ù ù. Mấy lần gà trống suýt ngã. Nó quặp những ngón chân thật chặt vào thân cây. Chờ mãi, đợi mãi... Nghĩ thương các bạn sống trong tối tăm, ẩm ướt, gà trống dám ngực kêu to:
– Trời đất ơi... oi...
Kì lạ thay, gà trống vừa dứt tiếng kêu đầu thì sương tan. Dứt tiếng kêu thứ hai, sao lặn. Dứt tiếng kêu thứ ba, đằng đông ửng sáng, mặt trời hiện ra. Mặt trời vươn những cánh tay ánh sáng đính lên đầu gà trống một cụm lửa hồng.
Gà trống vui sướng bay về. Bay tới đâu, ánh sáng theo đến đấy. Đất rừng sáng tươi như tranh vẽ.
Từ đó, khi gà trống cất tiếng gáy là mặt trời hiện ra, chiếu ánh sáng cho mọi người, mọi vật.
(Theo Vũ Tú Nam)
❓

1. Vì sao gõ kiến phải đi các nhà hỏi xem ai có thể đi tìm mặt trời?
2. Gõ kiến đã gặp những ai để nhờ đi tìm mặt trời? Kết quả ra sao?
3. Dựa vào tranh dưới đây, kể lại hành trình đi tìm mặt trời đầy gian nan của gà trống.
4. Theo em, vì sao gà trống được mặt trời tặng một cụm lửa hồng?
5. Câu chuyện muốn nói lên điều gì?

II. VIẾT

Ôn chữ viết hoa: L

• Viết tên riêng: Lam Sơn

• Viết câu:
  Cao nhất là núi Lam Sơn
  Có ông Lê Lợi chặn đường giặc Minh.
  (Ca dao)

❓

Nghe viết 2 câu thơ trên.

I. ĐỌC

NHỮNG CHIẾC ÁO ẤM

Mùa đông, thỏ quấn tấm vải lên người cho đỡ rét thì gió thổi tấm vải bay xuống ao. Nhím giúp thỏ khều tấm vải vào bờ và nói:
– Phải may thành áo mới được.
Nhím xù lông, rút một chiếc kim định khâu áo cho thỏ, nhưng không có chỉ. Hai bạn đi tìm chị tằm, xin một ít tơ làm chỉ. Chị tằm đồng ý ngay. Có chỉ, có kim, nhưng phải tìm người cắt vải. Thấy bọ ngựa vung kiếm cắt cỏ, nhím nói:
– Anh giúp chúng tôi cắt vải may áo. Mọi người cần áo ấm.
Bọ ngựa đồng ý, vung kiếm cắt vải, nhím ngăn:
– Phải cắt đúng theo kích thước.
Tất cả lại đi tìm người biết kẻ đường vạch trên vải. Lúc qua vườn chuối, Nhím trông thấy ốc sên bò trên lá, cứ mỗi quãng, ốc sên lại để lại phía sau một đường vạch. Nhím nói:
– Chúng tôi cần anh kẻ đường vạch để may áo ấm cho mọi người.
Ốc sên nhận lời, bò lên tấm vải, vạch những đường rất rõ. Bây giờ chỉ còn thiếu người luồn kim giỏi. Tất cả lại đi tìm chim ỏ độc có biệt tài khâu vá.
Xưởng may áo ấm được dựng lên. Thỏ trải vải. Ốc sên kẻ đường vạch. Bọ ngựa cắt vải theo vạch. Tằm xe chỉ. Nhím chắp vá. Đôi chim ỏ độc luồn kim, may áo...
Mùa đông năm ấy, trong rừng ai cũng có áo ấm để mặc.
(Theo Võ Quảng)
❓

1. Mùa đông đến, thỏ chống rét bằng cách nào?
2. Vì sao nhím nảy ra sáng kiến may áo ấm?
3. Mỗi nhân vật trong câu chuyện đã đóng góp gì vào việc làm ra những chiếc áo ấm?
4. Em thích nhân vật nào trong câu chuyện? Vì sao?
5. Em học được điều gì qua câu chuyện trên?

II. NGHE - VIẾT 🔊

Trong vườn

Bác xà cừ vươn cao
Cam la đà mặt đất
Chuối, hồng, cau... họp mặt
Cùng chung sống chan hòa.

Gió đi qua gật gù
Chim tới khen ríu rít
Mây qua che vòm mắt
Đất màu dành tốt tươi.

Vườn cây sống thật vui
Nắng mưa cùng chia sẻ
Đêm đêm ru nhau ngủ
Bình minh lại xôn xao...

(Nguyễn Trọng Hoàn)

❓

Nghe viết "Trong vườn"

I. ĐỌC

CON ĐƯỜNG CỦA BÉ

Đường của chú phi công
Lẫn trong mây cao tít
Khắp những vùng trời xanh
Những vì sao chi chít

Đường của chú hải quân
Mênh mông trên biển cả
Tới những vùng đảo xa
Và những bờ bến lạ
 
Con đường làm bằng sắt
Là của bác lái tàu
Chạy dài theo đất nước
Đi song hành bên nhau|

Còn con đường của bố
Đi trên giàn giáo cao
Những khung sắt nối nhau
Dựng nên bao nhà mới

Và con đường của mẹ
Là ở trên cánh đồng
Cỏ ruộng dâu xanh tốt
Thảm lúa vàng ngát hương

Bà bảo đường của bé
Chỉ đi đến trường thôi
Bé tìm mỗi sớm mai
Con đường trên trang sách.
(Thanh Thảo)
❓

1. Ba khổ thơ đầu nhắc đến những ai? Công việc của họ là gì?
2. Bạn nhỏ kể những gì về công việc của bố mẹ mình?
3. Qua hình ảnh những con đường, tác giả muốn nói điều gì?
4. Em hiểu "con đường trên trang sách" có nghĩa là gì?
5. Tả lại một con đường em thích nhất trong bài thơ.

II. LUYỆN TẬP

Kể một số nghề và công việc của họ mà em biết
VD:

• Nghề y: Chữa bệnh cho mọi người
• Nghề Nông:
• Nhà Giáo:

❓

Tìm các nghề và mô tả công việc của họ?

I. ĐỌC

NGÔI NHÀ TRONG CỎ

Sáng sớm, cào cào và nhái bén đang tập nhảy xa thì chợt một tràng "re re re" vang lên. Hai bạn nghềnh đầu nghe:
– Hay quá, ai hát đó?
Chuồn chuồn vừa bay đến, đậu trên nhánh cỏ may, đôi cánh mỏng rung nhè nhẹ khi điệu nhạc vút cao:
– Có phải cào cào hát không? Hay nhái bén?
Cào cào lắc đầu, nhái bén cũng xua tay:
– Tớ á? Tớ hát thì ai nghe?
Thế là cào cào, nhái bén, chuồn chuồn rủ nhau đi tìm tiếng hát.
Dưới lớp cỏ xanh rì, mặt đất đen ẩm ướt, dế than đang xây nhà. Chốc chốc cậu dừng lại, cất tiếng hát say sưa. Khi dứt bài hát, dế than giật mình nghe thấy một tràng pháo tay lộp bộp. Cào Cào từ trên nhánh cỏ nhảy xuống:
– Tớ là cào cào. Tiếng hát của bạn hay quá! Chuồn chuồn khẽ đập đôi cánh:
– Tớ là chuồn chuồn. Bạn thật là một tài năng âm nhạc.
Dế than ngượng ngùng:
– Ôi, tớ chỉ là thợ đào đất thôi. Tớ là dế than.
Nhái bén mừng rỡ:
– A, từ nay tớ có thêm một láng giềng hát hay, làm giỏi là dế than.
Để chúng tớ giúp bạn dụng nhà. Cào cào, nhái bén, chuồn chuồn cũng xúm vào giúp dế than. Chỉ chốc lát, ngôi nhà xinh xắn bằng đất đã được xây xong dưới ô nấm già vững cỏ xanh tươi.
(Theo Lý Lan)
?

1. Vào sáng sớm, chuyện gì xảy ra khiến cào cào, nhái bén, chuồn chuồn chú ý?
2. Các bạn đã phát hiện ra điều gì?
3. Chi tiết nào cho thấy cuộc gặp gỡ của các bạn với dế than rất thân mật?
4. Các bạn đã giúp dế than việc gì?
5. Em nghĩ gì về việc các bạn giúp đỡ dế than?

II. NGHE - VIẾT 🔊
Gió

Gió có nhiều bạn
Có bạn trúc xanh
Tốt bụng hiền lành
Tặng gió chiếc sáo
Ve đi hát dạo
Tặng chiếc phong cầm

Các bạn lá mầm
Tặng nhiều bài hát
Và nhiều bạn khác
Tặng nhiều loại đàn
Họ rất sẵn sàng
Dạy cho gió học

Vượt qua khổ nhọc
Gió học thành công
Thổi vào cây thông
Thông reo vi vút.

(Võ Quảng) 

❓

Nghe - Viết bài thơ "Gió"

I. ĐỌC 1

NHỮNG NGỌN HẢI ĐĂNG

Hải đăng hay đèn biển, là ngọn tháp được thiết kế để chiếu sáng bằng hệ thống đèn, giúp tàu thuyền định hướng đi lại giữa đại dương. Chỉ cần nhìn thấy ánh sáng hải đăng, người đi biển sẽ cảm thấy yên tâm, không lo lạc đường.
Những ngọn hải đăng được thắp sáng bằng điện năng lượng mặt trời, nhưng khi năng lượng yếu thì phải lập tức thay thế bằng máy phát điện. Để những ngọn đèn chiếu sáng đêm đêm, những người canh giữ hải đăng phải thay phiên nhau kiểm tra, bảo dưỡng thường xuyên. Có những đêm mưa gió, họ phải buộc dây bảo hiểm quanh người, trèo lên đỉnh cột đèn xem xét. Bất kể ngày đêm, mưa nắng, trời yên biển lặng hay dông tố bão bùng, họ luôn sẵn sàng khắc phục mọi sự cố.
Ngọn đèn biển không bao giờ tắt trong đêm là nhờ công sức của những người canh giữ hải đăng. Với lòng yêu nghề, yêu biển đảo quê hương, họ đã vượt qua bao khó khăn, gian khổ nơi biển khơi xa vắng, góp sức mình bảo vệ vùng biển, vùng trời của Tổ quốc.
(Sơn Tùng)

❓

1. Nêu ích lợi của những ngọn hải đăng.
2. Những ngọn hải đăng được thắp sáng bằng gì?
3. Những người canh giữ hải đăng phải làm việc vất vả như thế nào? Em có suy nghĩ gì về công việc của họ?

II. ĐỌC 2 

Bức thư

Hà Nội, ngày 16 tháng 12 năm 2018
Chú Thành yêu quý!
Đã lâu chú không về thăm nhà. Sắp đến Tết rồi, ông bà nội, bố mẹ cháu và cả cháu đều rất nhớ chú. Dạo này chú có khỏe không ạ? Ở Trường Sa mùa này có mưa bão nhiều không chú?
Bố mẹ cháu bảo cuộc sống ngoài đảo rất thiếu thốn, khó khăn, nhưng các chú vẫn sẵn sàng bảo vệ biển trời Tổ quốc. Cháu rất tự hào về chú!
Chú Thành ơi, cả nhà mình đều khỏe. Bố mẹ cháu vẫn đi làm từ sáng sớm đến chiều tối mới về. Buổi sáng, ông đưa cháu đi học, còn bà thì đi chợ. Ngày nào ông bà cũng nhắc đến chú đấy.
Ước gì cháu được ra đảo thăm chú. Cháu chúc chú và tất cả các chú bộ đội đảo Trường Sa luôn mạnh khỏe.
Cháu của chú
Nguyễn Phương Nga
(SGK trang 139)

❓

1. Nga viết thư cho ai?
2. Dòng đầu bức thư ghi những gì?
3. Đoạn nào trong thư là lời kể của Nga về mình và gia đình?
4. Nga mong ước điều gì? Nga chúc chú thế nào?

I. ĐỌC

NGƯỜI LÀM ĐỒ CHƠI

Bác Nhân, hàng xóm nhà tôi, là một người làm đồ chơi bằng bột màu. Ở ngoài phố, cái sào nứa cắm đồ chơi của bác dựng chỗ nào là chỗ ấy, các bạn nhỏ xúm lại. Từ những ngón tay đen sạm và thô nháp của bác Nhân hiện ra những con rồng đang múa, những con vịt ngây thơ, chậm chạp, những con gà tinh nhanh, chăm chỉ,... Bác Nhân rất vui với công việc của mình.
Mấy năm gần đây, những đồ chơi của bác không được đắt hàng như trước. Ở cổng công viên, có thêm mấy hàng đồ chơi bằng nhựa.
Một hôm, bác Nhân bảo:
– Bác sắp về quê đấy, về quê làm ruộng.
Tôi suýt khóc:
– Đừng, bác đừng về. Bác ở đây làm đồ chơi bán cho chúng cháu.
– Nhưng đồ này chả mấy ai mua đồ chơi của bác nữa. Còn một ít bột và màu, bác sẽ nặn và bán nốt trong mấy ngày.
Đêm ấy, tôi đập con lợn đất, được một ít tiền. Sáng hôm sau, tôi chia nhỏ món tiền, nhờ mấy bạn trong lớp mua giúp đồ chơi của bác.
Chiều ấy, tôi thấy bác rất vui. Bác kể: “Hôm nay, bác bán hết hàng. Thì ra, vẫn còn nhiều bạn nhỏ thích đồ chơi của bác. Về quê, bác cũng sẽ nặn đồ để bán. Nghe nói trẻ ở nông thôn thích thứ này hơn trẻ thành phố.”
(Xuân Quỳnh)

❓

1. Bác Nhân làm nghề gì?
2. Chi tiết nào cho thấy trẻ con rất thích đồ chơi của bác Nhân?
3. Vì sao bác Nhân muốn chuyển về quê?
4. Bạn nhỏ đã bí mật làm điều gì trước buổi bán hàng cuối cùng của bác Nhân?
5. Theo em, bạn nhỏ là người thế nào?

II. NGHE - VIẾT 🔊

NGƯỜI LÀM ĐỒ CHƠI

Bác Nhân, hàng xóm nhà tôi, là một người làm đồ chơi bằng bột màu. Ở ngoài phố, cái sào nứa cắm đồ chơi của bác dựng chỗ nào là chỗ ấy, các bạn nhỏ xúm lại. Từ những ngón tay đen sạm và thô nháp của bác Nhân hiện ra những con rồng đang múa, những con vịt ngây thơ, chậm chạp, những con gà tinh nhanh, chăm chỉ

(Xuân Quỳnh)

❓

1. Nghe viết: Người làm đồ chơi (từ đầu đến ... tinh nhanh, chăm chỉ )

I. ĐỌC

CÂY BÚT THẦN

Ngày xưa, có một em bé rất thông minh, tên là Mã Lương. Mã Lương rất thích vẽ. Khi kiếm củi trên núi hay lúc cắt cỏ ven sông, em đều tập vẽ trên đất, trên đá. Em vẽ chim, tưởng như sắp được nghe chim hót; vẽ cá, tưởng được trông thấy cá bơi. Em ao ước có một cây bút vẽ.
Một đêm, Mã Lương mơ thấy một cụ già tóc bạc phơ đưa cho em cây bút sáng lấp lánh. Em reo lên: “Cây bút đẹp quá! Cháu cảm ơn ông!”. Tỉnh dậy, Mã Lương thấy cây bút vẫn trong tay mình.
Mã Lương vẽ một con chim, chim tung cánh bay; vẽ một con cá, cá vẫy đuôi trườn xuống sông,... Mã Lương liền dùng bút thần vẽ cho người nghèo trong làng. Nhà nào không có cày, em vẽ cho cày. Nhà nào không có cuốc, em vẽ cho cuốc,…
Biết chuyện, một phủ ông trong làng sai đầy tớ: “Mau bắt Mã Lương về cho ta!”. Hắn bắt Mã Lương vẽ theo ý muốn của hắn. Mã Lương không chịu. Hắn nhốt em vào chuồng ngựa bỏ đói, bỏ rét. Nhưng Mã Lương vẽ bánh để ăn, vẽ lò sưởi để sưởi.
Phủ ông sai đầy tớ xông vào cướp bút thần. Nhưng Mã Lương đã vượt ra ngoài bằng chiếc thang vẽ trên tường. Rồi Mã Lương vẽ một con ngựa, đi khắp đó đây giúp đỡ những người nghèo khổ.
(Theo Truyện cổ tích Trung Quốc)

❓

1. Tìm những chi tiết cho thấy Mã Lương rất thích vẽ và vẽ rất giỏi.
2. Mã Lương được ai tặng cho cây bút thần? Cây bút đó có gì lạ?
3. Đóng vai người dân trong làng, nói về những điều Mã Lương đã làm cho họ từ khi có bút thần.
4. Theo em, vì sao Mã Lương không chịu làm theo ý muốn của phú ông?
5. Em đoán xem những sự việc gì sẽ xảy ra tiếp theo.

II. VIẾT 

Viết thư gởi bạn phương xa.

• Địa điểm, thời gian viết thư
• Lời thưa gửi/lời chào
• Mục đích, lí do viết thư
• Hỏi thăm tình hình của người nhận thư
• Kể về mình hoặc những điều mình muốn chia sẻ, muốn hỏi ý kiến,...
• Lời chúc, lời chào tạm biệt
• Chữ kí Họ tên người viết thư.
• Ngời bì thư ghi
  • Người gởi: 
  • Địa chỉ:
  • Người nhận:
  • Địa chỉ:

❓

1. Viết thư cho bạn ở xa(hoặc cho người thân)